İki Doğrultuda Bileşik Eğilme Etkisindeki Kalın Kolonlar

İki Doğrultuda Bileşik Eğilme Etkisindeki Kolonlara özellikle köşe kolonlarda rastlamaktayız. Maruz kaldığı bu bileşik eğilme etkisi altında kesitin basınç bloğunun şekli üçgen ya da yamuk olabileceği için denge ve uygunluk bağıntılarıyla hesap zordur. Bunun yerine çeşitli yaklaşık yöntemler önerilmiştir.

Eğik eğilme etkisindeki bu kolonların tasarımı için aşağıdaki yöntemlerden biri uygulanabilir.

1)Bresler Yöntemi:

• Boyutlar belirlenir:
  

  

( Boyutların bu ifadeyle hesaplanandan biraz daha büyük seçilmesi her zaman iyidir.)

• Donatılar Belirlenir: Bunun için hesap momenti Md = Mxd + Myd alınır vekolon bir doğrultuda bileşik eğilme altındaymış gibi hesaplanır.

Seçilmiş olan boyut ve donatılar esas alınarak Bresler yöntemiyle eksenel yük kapasitesi belirlenir ve mevcut hesap yüküyle karşılaştırılır. Hesaplanan eksenel yük kapasitesi mevcut hesap eksenel yükünden büyükse seçim uygun demektir.

Bu yönteme göre bir dikdörtgen ya da kare kesitin taşıma gücü;

şeklinde hesaplanabilir.

Burada;

Nr : İki doğrultuda bileşik eğilme altındaki kesitin eksenel yük kapasitesi

Nxr : Sadece ey dışmerkezliği için eksenel yük kapasitesi (ex = 0)

Nyr : Sadece ex dışmerkezliği için eksenel yük kapasitesi (ey = 0)

Nor : Kesitte sadece eksenel basınç varken eksenel yük kapasitesidir.

2)Bir Doğrultuda Bileşik Eğilmeye İndirgeme Yöntemi:

Hesap için fiktif bir artırılmış dışmerkezlik ve dolayısıyla artırılmış moment esas alınır. Yöntem için donatıların her iki doğrultuda aynı olması gerekir.

Fiktif dışmerkezlik belirlendikten sonra bir doğrultuda bileşik eğilme abakları ile çözüm yapılır.

3)İki Doğrultuda Bileşik Eğilme Abakları İle Çözüm

değerleri hesaplanıp uygun abaktan Ψ değeri alınarak A_st belirlenir.

Örnek1:

Kesitin verilen etkiler altında denetimi;

Nd ≤ 0,5 Ac fck → 0,5.400.700.20 = 2800 kN > Nd =1800 kN ön boyutlandırma uygun.

• Sadece eksenel yük durumu için kapasite:

N_or = 0,85 f_cd A_c + f_yd A_st = 0,85 . 13 . 400 . 700 +365 . 4398 = 4699 kN uygun.

ÖRNEK 2:

Aşağıdaki kesitin verilen düzene göre donatısının hesaplanmas:

a ) Bir doğrultuda bileşik eğilmeye indirgeyerek çözüm:

b) İki doğrultuda bileşik eğilme abağı ile çözüm:

Prof. Dr. Selim Pul BETONARME-I DERS NOTLARI. 2016