Alaturka-Osmanlı ve Alafranga-Marsilya Tipi Kiremit Çatı Örtüleri

Alaturka (Osmanlı) Tipi Kiremit Çatı Örtüleri

Alaturka kiremit ile çatı örtüleri ahşap çatılarda kiremit altı kaplaması üzerine döşenir. Kiremit boyu yönündeki aşırı rüzgarlı havalarda rüzgar itmesi ile suyun yukarı doğru yürüyüp çatının akmaması için kiremitler en az yarı yarıa birbiri üzerine bindirilir. Her kesitte en az 2 kat üst üste olmalıdır. Metrekarede yaklaşık 60 adet kiremit kullanılır. Kiremitler döşenirkenbirbirine tam olarak uymalıdır. Parça gerekirse kırılarak değil, kesilerek yerine uydurulmalı, küçük parça kullanılmamalıdır.

Kiremitlerin çatı eğiminde saçak çizgisine dik ve sıraların birbirine paralel olmalarını sağlamak için, alt sıra kiremitlerin aralarına boylu boyunca 3 x 4 cm kesitli çıtalar konulmalıdır. İlk sıra kiremitlerin bir eğim çirkinliği oluşturmaması için uçların 2,5 x 3 cm kesitli bir çıta ile yukarı kaldırılması gerekir. Alın tahtası varsa bu görevi o yapar. Özellikle kalkma ve kaymaları önlemek için ilk sıra kiremitleri takviyeli harç üzerine oturtulmalı; çatı yanlarında kapak tahtası ile kiremit arası da aynı harç ile doldurulmalıdır. Kiremitler arka kenarlarından delikli ise saçak ucundan iki sırası, devamında birer atlayarak galvanizli telle kiremit altı kaplamasına bağlanmalıdır.

Herhangi bir aralanma, bir kırık ya da çatlak nedeniyle çatının akmaması için kiremit altına bir kat bitümlü karton serilmelidir.

Çatı çeşitleri ve modelleri ile ilgili kapsamlı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Alafranga (Marsilya) Tipi Kiremit Çatı Örtüleri

1-Basit (hangar, depo vb) yapılarda alafranga kiremitler, kiremit boyuna ayarlı aralarla merteklere çakılmış kiremit altı çıtaları üzerine döşenirler. Metrekarede 17 adet kiremit kullanılır. Kiremitler bir ucundan iki parmakla tutulup, diğer ucuna bir demir parçasıyla vurulduğunda tannan “çınlayan, tınlayan” bir ses çıkaracak bünyede; enine iki çıta üzerine konulup tam ortasına tek ayak ile basıldığında kırılmayacak sağlamlıkta olmalıdır. Kiremitler döşenirken birbirine tam olarak uymalıdır. Parça gerekirse kırılarak değil kesilerek yerine uydurulmalı, küçük parça kullanılmamalıdır.

2-Normal konutlarda kiremitler-arka üst başlarındaki çıkıntıların takılıp kaymamaları için- çatı kaplaması üzerine çakılmış 3 x 5 cm kesitli çıtalara üst başlarından oturtularak döşenir.

3-Daha önemli yapılarda çatı eğimli olarak betonarme yapıldığında önce beton üzerine çatı eğimi yönünde 5 x 5 cm yamuk kesitli kadronlar beton çivisi ile zemine çakılır. Araları 200 doz betonla doldurulur. Doğrusu bu betonun ısı yalıtır cinsten olmasıdır. Sonra bı çıtalar üzerine kiremit boyu ile uyumlu 3 x 5 cm kesitli yatay çıtalar çakılıp yukarıdaki esaslar uyarınca kiremitler döşenir.

Her üç yöntemde de kiremitler çatı eğiminde saçak çizgisine dik, birbirine paralel ve yatay sıralar ipinde olmalıdır. Saçaktan başlayarak ilk iki sıra; daha yukarıdakiler birer atlayarak galvaniz telle çatı kaplamasına bağlanmalıdır. İlk sıra kiremitlerin bir eğim çirkinliği oluşturmaması için uçların diğer çıtaların iki katı yüksekliğinde bir çıta yüksekliğinde bir çıta ile yukarı kaldırılması gerekir. Alın tahtası varsa bu görevi o yapar.

4-Herhangi bir aralanma bir kırık ya da çatlak nedeniyle çatının akmaması için kiremit altına bir kat bitümlü karton serilmelidir. Şimdilerde hem bu akmayı önlemek hem de hizalamayı sağlamak için “Onduline, Ruffolin vb” malzemeler vardır. Kullanılmaları yararlıdır. Ancak her iki halde de bu malzemelerin aşırı fırtınalı havalarda- çatı arası ile dış hava arasındaki bağlantıyı kesmesi sonucu oluşan basınç farkı yüzünden- çatının uçmasına neden olabileceği de dikkate alınmalı, çatı altyapıya sağlamca bağlanmalıdır.

Alaturka kiremit örtülü çatı mahyalarında 4 adet normal; alafranga kiremit örtülü çatılarda 3,5 adet mahya kiremiti kullanılır. Mahya kiremitleri takviyeli harç üzerine oturtulur. Harç kiremit kenarlarından biraz içeride kalmalı, kiremit renginde boyanmalıdır.