Barajlar Neden Yıkılır? Barajların Yıkılma Sebepleri

Barajların Yıkılma Nedenleri

Baraj yıkılmaları gövdenin tümden göçmesi veya kısmi oyulma görülmesi gibi çeşitli sebeplerle gerçekleşebilmektedir. Meydana gelen baraj yıkılmaları incelendiğinde aşağıda belirtilen nedenlerin bir ya da birkaçının bu yıkıma sebep olduğu söylenebilir:

  1. Uzun süreli yağışlar ve taşkınlar
  2. Yetersiz dolusavak kapasitesi
  3. Borulanmayı ve sızmayı tetikleyen içsel aşınmalar
  4. İşletme aşamasında baraj ekipmanlarının yetersiz bakımı
  5. Uygun olmayan tasarım veya malzeme kullanımı
  6. Baraj gövdesinden suyun aşmasına neden olan yer kaymaları
  7. Baraj havzasının akış yukarısında bulunan başka bir barajın yıkılması
  8. Terörist saldırılar
  9. Baraj gövde üst kesimi boyunca çatlaklara neden olacak deprem oluşumları
  10. Baraj rezervuarının aşırı akım alması
  11. Yetersiz ve hatalı filtre malzemesi seçimi
  12. İnsan, tasarım ve bilgisayar hataları.

(Baraj Nedir? Baraj Çeşitleri)

(Barajlar Neden Yapılır?)

Baraj yıkılma sebepleri üç ana gruba ayırabilir:

a) Baraj gövdesi üstünden su aşması

Baraj gövdesi üzerinden suyun aşması, birçok nedenden dolayı olabilir ama genellikle dolusavak kapasitesinin yetersiz olmasından kaynaklanmaktadır. Ayrıca yeterli dolusavak kapasitesinin katı maddeler ile dolmasından da meydana gelmektedir. Böylece baraj gövdesinden aşan su aşınmaya neden olur ve barajın yıkılmasına sebep olur.

b) Temel hataları

Baraj yıkılmasına neden olan temel hataları, temelin özelliklerinden kaynaklanacağı gibi yapım esnasında yapılan yanlış iyileştirmelerden de kaynaklanabilmektedir. Farklı oturmalar, çatlaklar, su sızıntıları gibi nedenler baraj temelinde hataların olduğunun belirtisi olabilmektedir. Ayrıca, tasarım aşamasında yanlış seçilen ve uygulanan temel malzemeleri de ciddi sorunların oluşmasına neden olmaktadır.

c) Baraj gövdesinde meydana gelen borulanma

Dolgu barajlarda geçirimsizliği sağlayan geçirimsiz zonda, sızan suların ince malzemeyi taşıması ile oluşan boşluklar zamanla boru gibi görev görmektedir. Su akımları bu boşluklardan geçerek zamanla boşlukların genişlemesine ve barajın yıkılmasına sebep olmaktadır.

Tarihteki Baraj Yıkılma Olayları

Sıra Baraj Yıl Ülke Ölü Sayısı Yıkılma Nedeni
1 Banqiao/Shimantan 1975 Çin 171 000 Kadastrofik yağış
2 Machchu 2 1979 Hindistan 5 000 Üstten su aşması
3 Sempor 1967 Endonezya >2 000 Üstten su aşması
4 South Fork 1889 ABD 2 209 Aşırı yağış
5 Vajont 1963 İtalya 2 000 Üstten su aşması
6 Tigıa 1917 Hindistan 1 000 Temele su sızması
7 Panshet 1961 Hindistan 1 000 Gövde yıkılması
8 Puentes 1802 İspanya 608 Yumuşak zemin
9 St. Fıasncis 1928 ABD 600 Jeolojik duyarsızlık
10 Malpesset 1959 Fransa 423 İnşaat aşamasında
11 Gleno 1923 İtalya 356 Hatalı tasarım ve inşaat
12 Val di Stava 1985 İtalya 268 Hatalı tasarım ve inşaat
13 Koshi 2008 Nepal 250 Aşu’i yağış
14 Dale Dike 1864 İngiltere 244 Hatalı inşaat
15 Canyon Lake 1972 ABD 238 Taşkm
16 Kantale 1986 Siri Lanka 180 Hatalı işletme
17 Tangiwai 1953 Yeni Zelenda 151 Krater göl taşması
18 Bouzey 1884 Cezayir 150 Kayma
19 Vega de Tera 1959 İspanya 144 Gövde yıkılması
20 Mili Nehri 1874 ABD 139 Hatalı tasarım
21 Buffalo Creek 1972 ABD 125 Aşırı yağış
22 Sella Zerbino 1935 İtalya 111 Taşkm
23 Vratsa 1966 Bulgaristan 107 Taşkm
24 Situ Gintung 2009 Endonezya 98 Aşırı yağış
25 Certej 1971 Romanya 89 Hatalı tasarım
26 Bilberry 1852 İngiltere 81 Türbin kopması
27 Austin 1911 ABD 78 Kasıtlı yıkım
28 Sayam/Shushenskaya 2009 Rusya 75 Aşırı yağış
29 Shajidor 2005 Pakistan 70 Aşırı yağış

Barajlar Neden Yıkılır?” konusuyla ilgili bilgi vermek ya da yorum yapmak için sayfanın alt bölümündeki yorum bölümünü kullanabilirsiniz.

Dünyanın En Güçlü 10 Barajı

Paylaş

Son Yazılar

Sismik İzolatör Nedir? Ne İşe Yarar, Maliyeti ve Fiyatları

Sismik İzolatör Nedir? Sismik İzolasyon Nedir? Deprem izolatörü olarak da adlandırılan sismik izolatör; yapılara gelen…

2 yıl önce

Hazır Beton Fiyatları-2022-Beton m3 Fiyatı C20-C25-C30-C35

Son beton fiyatları piyasadan alınan güncel m3 beton fiyatlarına göre güncellenmiştir. Ağustos 2022 ayı itibariyle…

2 yıl önce

2022 Demir Fiyatları – Güncel İnşaat Demiri Fiyatı

İnşaat demir fiyatları, inşaat maliyet hesaplarında önemli yer tutan maliyet kalemlerindendir. Demir fiyatlarının güncel piyasa…

3 yıl önce

2022 Doğrudan Temin Limiti 218.395 TL ve 72.752 TL

2022 Doğrudan Temin Limitleri - Eşik Değerler Büyükşehir belediyesi sınırları ve bunun dışındaki yerler için…

3 yıl önce

2022 Diploma İş Deneyim-İş Bitirme Hesaplama İnşaat. Müh. Mimar

20 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazete`de yayınlanan Kamu İhale Tebliğ'ine göre 2022 inşaat mühendisi diploma…

3 yıl önce

2022 KİK Payı-On Binde Beş Limiti – 1.456.202 TL

KİK Payı Limit On binde beş olarak anılan KİK Payı Limiti 2022 yılı için açıklandı;…

3 yıl önce