Giydirme Cepheler konusunda gerek projelendirme gerekse de imalat ve uygulama aşamalarında dikkat edilmesi gereken birçok önemli husus bulunmaktadır.
Öncelikle herhangi bir binanın giydirme cephe projesinin hazırlanması sırasında oldukça titiz olunmalıdır. Her proje için tüm detaylar binaya özel olarak ayrıca hazırlanmalıdır. Binanın bulunduğu ölge ve iklim koşullarına, yüksekliğine, kullanım amacına göre sağlıklı kararlar verilmeli, malzeme seçimine bu yönde gidilmelidir. Verilecek yanlış kararlar, gelecekte binalarda telafisi çok zor, pahalı ve hatta imkansız tahribatlara sebep olabilmektedir. Bu nedenle ısı, ışık, enerji kontrolü, ses, yangın, su yalıtımı ve cam seçimi oldukça önemlidir.
Yapı yüksekliği arttıkça, yapının statik ve mekanik problemleri de bununla orantılı olarak artmaktadır. Bu nedenle yüksek katlı binaların projelendirilmesinde, tüm detaylar binaya özel hazırlanmalıdır. Yüksek yapılarda, asgari bir aks genişliğinde ve asgari iki kat yüksekliğinde bir örnek yapılması ve uluslararası standartlarda test yapılarak sistemin uygunluğu denenmelidir. Örnek üzerinde, basınca mukavemet, basınç altında eğilme, hava sızdırmazlık, basınç altında su geçirgenlik, rüzgar altında su geçirgenlik, membran etkisi altında contalarda geçirgenlik, yüksek genleşmeler altında ankraj deformasyonu, bina birleşim detayları geçirimsizliği ve patlama basıncı tayini gibi testler yapılmalıdır. Örnek üzerinde uygulanan bu testler iki yada üç kez tekrarlanarak ortalama değerler bulunmalı ve buna göre detay ve sistem için kararlar gözden geçirilmelidir. Yüksek yapılarda cephenin doğal hava koşullarından etkilenmesi küçük ölçekli yapılara göre çok daha farklıdır. Yükseklik arttıkça, örneğin yağmur suları, sistemin detaylarına her istikamette basınç uygulayabilir. Bu durum, sızdırmazlığın sağlanmasını güçleştirir, özel önlemler alınması gerekip özel sealerlar ve contalar gerektirebilir. Yapı hareketleri tüm düğüm noktalarını etkileyerek, sızdırmaz ve hareketli birleşimleri gerektirir. Genel olarak bir binanın giydirme cephe projesinin hazırlanmasında ve uygulanmasında dikkat edilmesi gereken hususlar:
Sistem Kesitinin Tayin Edilmesi,
Cephe Karkasının Kurulması,
Giydirme Cephe Sisteminin Binaya Asılması,
Cephe Camlarının Seçim,
Bina İzolasyonunun Sağlanmasıdır.
Uygulayıcı firmanın herhangi bir projede uygulanacak olan cephe kaplama sisteme kullanıcı ile birlikte karar vermesinin ardında, sistem parçalarının kesitlerini, statik hesaplarını yapması gerekmektedir. Cephe ağırlığı, rüzgar yükü ve bina yüksekliği, hatta kat yüksekliğine bağlı olarak yapılacak bu tahkikler giydirme cephelerin stabilitesi ile ilgili esas faktörleri oluşturacaktır. Düşey istikamette ankraj aralıkları da taşıyıcı sistem kesitinin tayininde en önemli etkenlerdendir.
Düşeyde su akışını sağlayabilmek için cephe karkası mutlaka kondens kanallı olmalıdır. Kullanılacak olan alüminyum profillerin malzeme ve yüzey kaplama sertifikaları, test raporları sunulmalıdır. Projelerin kat yüksekliği, aks aralığı, rüzgar yükü, iklim koşulları gibi özelliklerine göre kullanılacak olan profillerin kesitleri, yapılacak olan statik hesaplar sonucunda seçilmelidir. Profiller, minimum 10-15 mikron eloksallı ya da 60-70 mikron kalınlıklı elektrostatik toz boyalı olmalıdır. Kullanılacak olan profiller AA6063 alaşımlı TS 1164, TS 4922, TS 4925 ve TS 5247 normlarına uygun olarak imal edilmelidir. Cephe panellerini oluşturacak olan kasetler ısı yalıtımlı olmalıdır. Yalıtımlı profiller hem ısı yalıtımı sağlamakta, hem de rüzgarlı havalarda profillerin birbiri ile temasını kestiğinden iç mekanda gürültü kirliliğine neden olmamaktadır. Kullanılacak bütün fitiller EPDM ve 63 SHORE A sertliğinde olmalıdır. Fitiller güneş ışığına karşı dayanıklı (ultraviyole ışını) ve aşırı ısıl değişmelerde elastikiyetlerini kaybetmeyecek şekilde olmalıdır.Yatay/düşey profil birleşimlerinde yatay genleşme de göz önüne alınmalıdır. Düşey profillerde profil boyuna göre 6-6,5mt de bir yaklaşık 1cm dilatasyon derzleri bırakılmalıdır.
Giydirme cephe sistemi karkası ankrajlar yardımı ile binaya sabitlenmektedir. Ankrajlar binanın düşeyliğine bağlı olarak boyutlandırılmalı, gerekli düşey ve yatay yükü taşıyabilmesi ile ilgili tahkikler yapılmalıdır. Ankrajlar çelik levhadan imal edilip, sıcak daldırma metodu ile galvanize edilmiş olmalıdır. Galvaniz öncesi, pillenmeyi önlemek amacıyla, kaynak çapaklarından arındırıldıktan sonra yüzey galvanize olmuş olmalıdır. Ankraj, binanın taşıyıcı sistemine, elektro galvaniz çelik dübeller ile sabitlenmelidir. Düşey profiller ise ankrajlara paslanmaz çelik saplamalar ile bağlanmalıdır. Özel rondeler ile çelik/alüminyum teması kesilerek pillenmeye karşı mutlaka önlem alınmalıdır. Ankraj montajı düşey profillerin ısıl genleşmesine müsaade edecek şekilde sabit ve kayar olarak tasarlanmalıdır. Dilatasyonlarda ısıl genleşmelere müsaade edecek şekilde imal edilmiş dilatasyon parçası kullanılmalıdır. Sistemde su geçirimsizliğinin sağlanabilmesi için yan parçaların orijinal olması şarttır.
Cephede kullanılacak olan camlar genellikle projenin amacına göre (otel, restaurant, iş ya da kültür merkezi) belirlenir. Ancak, genellikle dış cam reflekte temperli, iç cam şeffaf kombinasyonlu ısı camdır. Camlar yatay olarak temperlenir ve genelde kenarları makine rodajlı olur.
Binanın izolasyonunun sağlanması, her türlü su, ses, ısı yalıtımı ihtiyaçlarının karşılanması, her tür iklimde yapı konforunun sağlanmasıdır. Bunun için binanın başlangıç, bitiş ve yan dönüşlerinde, katlar arası geçişlerde ve dilatasyonlarda tam bir geçirimsizlik sağlanmalı ve teste tabi tutulmalıdır.
Ses yalıtımı, camlarda ve katlar arasında sağlanabilir. Betonarme sistem, katlar arası yangın ve ses kontrol sistemleri detaylandırılması içinde kolaylıklar sağlamaktadır. Döşeme hizasında katlar arasındaki ses ve yangın geçişini engellemek amacıyla, döşeme altında yangın ve buhar kesici, döşeme üstünde şapaltı sacı, iki malzeme arasında ses kesici malzeme ile bu sorun giderilmiş olur. Duman ve zehirli gazların geçişini engellemek amacıyla profil/ yangın kesici arkasına norton bant kullanılmalıdır. Yangın kesiciler, kesinlikle cephe hareketine izin verecek şekilde tasarlanmalıdır. Galvaniz levha beton/profil birleşimleri uygun izolasyon detayı kullanılarak izole edilmelidir.
Projesine göre gerekli yerlerde cephe ile döşeme arasına 2mm galvanize sac kullanılarak şapaltı sacı kullanılmalı ve döşemeye özel çivilerle çakılmalıdır. Döşeme ve şapaltı sacı kesişim bölgeleri mastikle yalıtılmalıdır. Şapaltı sacı cephenin hareketinden bağımsız olacak şekilde tasarlanmalıdır.
Cephe profillerinin bina ile birleştiği köşelerde, parapetlerde, zemin ile birleşen noktalarında özel PVC su tutucu membran ile su izolasyonu yapılmalı, membran bina cephesine yapıştırılmalı, sonra galvanizli çelik çıta membran üzerine sabitlenmelidir. Çıta ile duvarın birleşim yüzeyi özel mastik ile doldurulmalıdır. Membranın arkasına projesine göre minimum 5cm kalınlığında, 50 kg/m3 yoğunluğunda cam ya da taş yünü ısı bariyeri yapılmalıdır.
Sismik İzolatör Nedir? Sismik İzolasyon Nedir? Deprem izolatörü olarak da adlandırılan sismik izolatör; yapılara gelen…
Son beton fiyatları piyasadan alınan güncel m3 beton fiyatlarına göre güncellenmiştir. Ağustos 2022 ayı itibariyle…
İnşaat demir fiyatları, inşaat maliyet hesaplarında önemli yer tutan maliyet kalemlerindendir. Demir fiyatlarının güncel piyasa…
2022 Doğrudan Temin Limitleri - Eşik Değerler Büyükşehir belediyesi sınırları ve bunun dışındaki yerler için…
20 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazete`de yayınlanan Kamu İhale Tebliğ'ine göre 2022 inşaat mühendisi diploma…
KİK Payı Limit On binde beş olarak anılan KİK Payı Limiti 2022 yılı için açıklandı;…
View Comments
Merhaba,
Yukarıda Giydirme Cephe ile ilgili yazıyı okuduğumda alüminyum profillerin belirtmiş olduğunuz bütün standartların (TS 1164, TS 4922 ve TS 5247) yürürlükten kaldırıldığı belirtiliyor.Bu standartlardan sadece TS 4925 yürürlükte.
Genel olarak şartnamelerde de bu standartları görüyorum.
Sormak istediğim; üretim bu normlara göre devam mı ediyor veya şartnameler mi güncellenmiyor ?
Teşekkürler...