Mimari Proje Tasarım Süreci Hataları ve Bu Hataların Nedenleri

İnşaat sürecinde, proje hataları, eksiklikleri ve projeler arası uyumsuzluklardan kaynaklanan sıkıntılarla sürekli olarak karşılaşılmaktadır. Bu eksikliklerin ve hataların sektörde görev alan kişileri, inşaat sürecini, yapı kalitesini ve maliyetini olumsuz etkilediği bilinmektedir. Özellikle mimari proje tasarımında ortaya çıkan aksaklıklar diğer projelere etki etmekte ve proje süreçlerinde geri dönüşlere veya hataların gözden kaçırılmasına neden olabilmektedir.

Projelerin eksiksiz ve birbiriyle uyumlu olması için, tasarımdan uygulama projelerinin tamamlanmasına kadarki her aşamada proje paydaşlarının sürece dahil edilmesi büyük önem taşımaktadır. Dolayısıyla ortaya çıkacak ürünün beklenen niteliklerde olabilmesi için, üretime katkı koyan tüm gruplar arasında, kalite ve kaliteye ulaşmak için izlenecek yol konusunda ortak paydanın varlığı oldukça önemlidir.

Özellikle mimari tasarım sürecinde karşılaşılan hataları en aza indirmek için bu hataların ve bu hataların nedenlerini araştırmak ve ortaya çıkarmak gerekmektedir.

Mimari Tasarım Süreci Hataları

• Türkiye’de mimarların büyük çoğunluğu, tasarım ve proje hazırlama dışında çok farklı alanlarda (örneğin mobilya imalatı, dekorasyon gibi) faaliyet göstermektedir.
• İhtiyaç programı hazırlanmasına yeteri kadar önem verilmemektedir.
• Mimarların hazırladıkları teknik çizimlerde yeteri kadar detay bulunmamaktadır.
• Projeler arasında ciddi ve yaygın düzeyde uyumsuzluklar olmaktadır.
• Mimarlar tasarım sürecinde, yapı üretiminin tüm paydaşlarının katılımına yeterince önem vermemekte, diğer bir ifade ile eş zamanlı mühendislik anlayışıyla hareket etmemektedirler.

Tespit edilen tasarım süreci hataları, projelerde tadilatlara, keyfi uygulamalara, anlaşmazlıklara neden olmakta ve dolayısıyla bu durum yapı güvenliği, estetiği, maliyeti ve süresini olumsuz etkilemektedir.

Mimari Tasarım Süreci Hatalarının Nedenleri

• Detay çizimini zorunlu kılan yasal düzenlemelerin olmaması,
• Mimarların eğitim sürecinde detay çizimi, ihtiyaç programı hazırlanması ve ihtiyaç programı hazırlanması gibi konulara yeterli önemin verilmemesi,
• Proje ücretlerinin düşük olması,
• Mimarların çoğunun henüz yeterince kurumsallaşmamış, bireysel teşebbüs halinde faaliyet göstermekte olmaları,
• Mimari bürolarda çalışan çizim tekniker ve teknisyenlerinin bilgi düzeylerinin yeterli olmamasıdır.

İfade edilen eksikliklerin giderilmesi için yapılacak çalışmalar iki önemli başlıkta toplanabilir. Bunlardan birisi eğitim, diğeri ise yasal yaptırımlardır. Mimarların öğrenimleri sürecinde, eş zamanlı mühendislik kavramının anlamı ve projelendirme sürecindeki hayati önemi üzerinde yeterince durulması; detay çiziminin, inşaat sürecinin denetlenebilmesi ve dolayısıyla projenin hayata geçirilebilmesi için ne denli gerekli olduğu önem taşımaktadır. Dolayısıyla ortaya çıkacak ürünün beklenen niteliklerde olabilmesi için, üretime katkı koyan tüm gruplar arasında, kalite ve kaliteye ulaşmak için izlenecek yol konusunda ortak paydanın varlığı oldukça önemlidir.

Parametrik Tasarım Nedir?

Biçim Grameri Nedir?

Kaynak:
 Gülden GÜMÜŞBURUN AYALP-Zirve Üniversitesi, Mimarlık ve Tasarım Fak. Mimarlık Bölümü, Gaziantep
 Mehmet Emin ÖCAL-Korkut Ata Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Osmaniye