TBDY,*** DEPREM ETKİSİ ALTINDA TASARIMDA DÜZENSİZ BİNALAR
Deprem etkisi altında olumsuz davranışları sebebiyle kaçınılması gereken düzensiz binaların tanımlamaları yatayda ve düşeyde olmak üzere TDY 2007’deki tablonun aynısı TBDY’de de verilmiştir.
Burada görüldüğü üzere;
Planda,
A1 Burulma Düzensizliği,
A2 Döşeme Süreksizlikleri,
A3 Planda Çıkıntılar bulunması,
Düşeyde ise;
B1 Kmoşu Katlar Arası Dayanım Düzensizliği (Zayıf Kat),
B2 Komşu Katlar Arası Rijitlik Düzensizliği (Yumuşak Kat),
B3 Taşıyıcı Sistemin Düşey Elemanlarının Süreksizliği
Yapı düzensizliklerinden kaçınmak için;
-Yapının geometrisi planda basit ve düzenli olmalıdır, farklı yüksekliklerdeki ve rijitliklerdeki bloklaşmalar birbirlerinden dilatasyon derzleriyle ayrılmalıdır.
-Yapı yatayda ve düşeyde mümkün olduğunca simetrik tasarlanmalıdır, aksi durumda yapılarda önemli kat burulmaları oluşabilmektedir ve bu yapıların deprem davranışının kestirilmesi oldukça zordur.
-Düşey taşıyıcılar, birbirleriyle bağlantılı, bütünlüğü olan bir temele oturmalıdır, Kolonlar ve perdeler temel seviyesinde de birbirlerine bağlanmalıdır.
-Çerçeveler ve perdeler planda yapı yüksekliğince simetrik olmalıdır, düşeyde ani rijitlik değişikliklerine izin verilmemelidir.
-Yapı yüksekliği boyunca geometride ve rijitlikte büyük farklılıklar bulunmamalıdır,
-L, T, U, formlu binalarda dilatasyon derzi yapılmalıdır, aksi taktirde köşe bölgelerinde istenmeyen burulma ve gerilme toğunlukları oluşacaktır.
-Kolon yerleştirmelerinde, kolonların kuvvetli ve zayıf yönleri dikkate alınıp tasarım yapılmalıdır, binanın her iki yönünde hesaplanacak olan periyotları eşit çıkacak şekilde kolon yönlerine karar verilmelidir. Kolonların her ki yönde de simetrik olarak yerleştirilmesi ideal bir çözümdür.
-Perdeler iki dik doğrultuda da simetrik tasarlanmalıdır, aksi halde zayıf taraftaki kolonların boyutları artırılmalıdır.
-Az sayıda ve büyük perdeler yerine, çok sayıda daha küçük perdeler tercih edilmelidir, az sayıda büyük perde kullanmak herhangi bir perde hasar aldığında yapının göçmesine sebep olabileceğinden daima tehlikelidir. Çok sayıda aynı görevi yerine getirebilecek küçük perdeler tercih etmek yıkılma riskini azaltacaktır.
-Her iki yönde de çerçeve oluşturulmalıdır, kolon ve perdeler her iki yönden de kirişlerle birbirlerine bağlanarak çerçeve oluşturulmalıdır.