Kategoriler: Statik Proje

Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği – A1 Burulma Düzensizliği

TDY 2007 ve Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği‘nde planda düzensizlik durumlarından A1 Burulma Düzensizliği, iki deprem yönünden herbiri için, her bir katta en büyük göreli kat ötelemesinin o katta aynı doğrultudaki ortalama göreli ötelemeye oranının 1.2’den daha büyük olması durumudur.

η_bi =Burulma düzensizliği katsayısı,

Δ_i= Göreli kat ötelemesi olmak üzere,

η_bi=(Δ_i)_max/(Δ_i)_ort>1.2

Göreli kat ötelemeleri hesabı, ±%5 ek dış merkezlilik etkileri göz önüne alınarak 4.7’deki Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi ile Doğrusal Deprem Hesabı’na göre yapılacaktır.

Binanın herhangi bir i’inci katında A1 türü düzensizliğin bulunması durumunda, 1.2 < η_bi≤ 2.0 olmak koşulu ile ±%5 ek dışmerkezlik, her iki deprem doğrultusu için D_biek dış merkezlilik katsayısı ile çarpılarak büyütülecektir.

D_bi=(η_bi/1.2)²

Bu bağlamda rijit taşıyıcı sistem elemanları binanın burulma rijitliğini artıracak şekilde yerleştirilmelidir. Küçük ve çok sayıda perde duvar seçimi, büyük ve az sayıdaki perde duvar seçiminden daha iyi olacaktır. Az sayıda ve büyük olan perde duvarlardan biri deprem etkisiyle hasar aldığında yapıda büyük burulmalar meydana gelecektir. Bunun yerine çok sayıda perde duvar olması durumunda burulma diğer elemanlar tarafından mümkün olduğunca önlenecektir.

Burulma düzensizliğini azaltmak için en etkili önlem zayıf akslara sınırlı sayıda veya boyutta da olsa perde yerleştirilmesidir.

A1 ve B2 düzensizlikleri, deprem hesabının Doğrusal Hesap Yönteminin Seçilmesi konusunda etken olan düzensizliklerdir.

Eşdeğer deprem yükünün uygulanabileceği binalar şu şekilde tanımlanmıştır;

Bina Türü	İzin Verilen Bina Yükseklik Sınıfı
	DTS=1,1a, 2, 2a	DTS=3,3a, 4, 4a
Her bir katta burulma düzensizliği katsayısının ηbi≤2.0 koşulunu sağladığı ve ayrıca B2 türü düzensizliğin olmadığı binalar	BYS≥4	BYS≥5
Diğer tüm binalar	BYS≥5	BYS≥6

Ayrıca, η_bi burulma düzensizliği katsayıının 2.00 üst sınır değerini aşması halinde, “Eşdeğer Deprem Yükü” yöntemi yerine “Dinamik Hesap” yöntemlerinin kullanılması öngörülmektedir.