Yapı Biyolojisi – Bina Biyolojisi

Yapı biyolojisi, yapıların ve iç mekân ortamlarının insan sağlığına olan etkilerini inceleyen çok geniş kapsamlı bir bilim dalıdır. Yapı biyolojisi, sağlıklı ve çevresiyle uyum içerisinde olan yapılaşmaları inceleyen, denetleyen ve yönlendiren bir bilim dalı ve aynı zamanda bünyesinde geliştirilen ilkeler doğrultusunda yeni yapılar için tasarım, malzeme seçimi, uygulama ve mevcut yapılar için iyileştirme konularında yol göstericidir. Biyolojik yapı inşa etmek, bireylerin ve toplumun sağlık hizmetlerine aktif ve vazgeçilmez bir katkı sağlarken, gezegenimizin mevcut hammaddelerinin dikkatli kullanımına da etki ederek ülke ekonomisine katkı sağlar.

Yapı biyolojisi kelimesi çözümlendiğinde;

Yapı Biyolojisi = Yapı + Bio +Logi şeklinde bir açılıma ulaşılır. Bu açılımdaki kelimeler incelenecek olunursa;

• Yapı: ev, barınak,
• Bio: canlı
• Logi: bütünlük, dünya düzeni,

Yapı biyolojisi, çeşitli tahriş ediciler için kapalı yaşama ortamını araştıran bir bilim alanıdır. Evlerin ve ofislerin güvenli ve sağlıklı olmasını sağlayan sistematik ve güvenilir bir yaklaşım sunarak bütüncül bir yapı ortamına öncülük ettiği düşünülmektedir.

Bina Biyolojisi, bina dokusunun sağlığı, yapılar, yapı ortamları ve sakinleri üzerinde doğrudan veya dolaylı etkisi olan bina ortamı içinde ve çevresinde yaşayan organizmaların incelenmesi ile ilgilenir.

Yapı Biyolojisinin Amacı

Yapı biyolojisinin amacı, yapı kullanıcılarının fiziksel ve psikolojik sağlığını, güvenlik ve konfor koşulları içerisinde, üretkenliğinin devamlılığını sağlayarak, yapılı bir çevre oluşturmaktır.

Sağlıklı ve konforlu yaşama ortamı, yapının barınak teşkil etme ve güvenlik sağlama işlevlerinden sonra en önemli görevini oluşturmaktır ve iyi bir iç mekân hava kalitesi sağlanarak elde edilebilir. Konforun tanımı ise “iyi olma hissi” dir. İç mekân hava kalitesi de bize termal konforu ifade eder.

Yapı biyolojisi, dış çevrede yer alan ve doğayı kirletip, dengesini bozan yapının, doğa ile insan arasındaki olumsuz etkilerini yok etmeyi amaçlar ve bunun için yapının tasarım ve kullanımını insan sağlığı açısından yönlendiren, düzenleyen kararlar üretir ve denetler. Yapı biyolojisi, insan ile yapı ve çevresi arasında olumlu ilişkiler kurmaya çalışarak insanın hayat kalitesini arttırmayı amaçlar.

Bina (yapı) biyolojisi, biyo-ev tasarımı, biyolojik mimari ve ekolojik bina olgularının tümü, özünde daha doğal ve yenilenebilir kaynaklarla, bina sakinlerinin hayatları boyunca sağlıklı bir yapı ve çevrede yaşamalarını hedefler. Aslında başka bir deyişle yapılmaya çalışılan daha insan dostu binaların üretilmesidir. Teknoloji, kültür ve biyoloji arasında bir denge kurmak amaçlanmaktadır.

İçerisinde yaşanan evler veya konutlar, yaşayan organizmalar olarak görülebilir. Üçüncü cilt terimi (ilki kendi cildimiz, ikincisi bizim giysilerimiz), insanlar ve yaşama alanları arasındaki yakın ilişkiyi kesin olarak tanımlar. Yaşama ortamımızla ne kadar yakından ilişkili olduğumuzu ve ayrıca ona ne kadar bağımlı olduğumuzu açıkça gösterir.

Yapı Biyolojisi, içerisindeki kullanıcının sağlığına ruhen, zihnen ve bedenen katkıda bulunan ve çevre üzerinde düşük etkisi olan yapı oluşumunu savunur, dolayısıyla insanlar ve yaşama ortamları arasındaki ilişkilerin tamamının bir organizasyonu olarak tanımlanabilir.

Yapı Biyolojisi, yapılı çevre yani mekân, kullanıcı sağlığı ve konum yani içinde yer alınan doğa arasındaki etkileşimin bütünsel bir işleyişidir. Bu bilim dalı, yapıların, iç mekân ve ortamların insan sağlığına olan etkilerini inceler. Aslında evimiz, iş yerimiz birer yapı organizmasıdır. Tıpkı yaşayan bizler gibi, yapıların da içinde, dışında ve çevresinde bir döngü ve bu döngüler sonucu etkileşimler söz konusudur. Evimizi, iş yerimizi bizi saran üçüncü bir deri, bize en yakın yaşanılan çevre olarak tanımlamak doğru bir yaklaşımdır. Bu bağlamda ve tanımlamalar doğrultusunda, en yakın çevremiz olan yapı ile iç içe bir etkileşim içerisinde olduğumuz ve bağımlılığımız anlaşılmaktadır.

Kaynaklar;
PENBEGÜL ÖZTÜRK-YAPI BİYOLOJİSİ AÇISINDAN KERPİÇ KULLANIMININ ETKİLERİ