Aplikasyon Nedir? Plan Arsaya Nasıl Uygulanır?

Proje aşaması bitirilmiş, zemin etüdleri yapılmış ve statik projesi hazırlanmış bir yapının ilgili arsa üzerinde yerinin belirlenmesi ve yapının arsaya yerleştirilmesi işlemine, planın zemine uygulanması (aplikasyon) denir.

Yapının Planının Zemine Uygulama Aşamaları

• Öncelikle arsa üzerinde varsa gereksiz her türlü malzeme ve çöp, toprak yığını vb. fazlalıklar kaldırılarak arazi temizliği yapılır. Gerekirse zemin iş makineleri yardımıyla (greyder, dozer vb.) düzeltilir.

• Köşe noktaları bilinen arsa üzerine aplikasyon yapılabilmesi için yapı hattının, yani yapının sokak ya da cadde çizgisinin bilinmesi gerekir. İmar durumuna uygun olarak düzenlenmiş Vaziyet Planındaki ölçülere ve kotlara göre Harita mühendisleri tarafından, sabit röperlerdeıı yapılacak ölçmelerle, yapının bir köşesi ve yapı hattı kazıklarla zemine tespit edilir.

• Bu köşe noktası ve yapı hattı esas alınarak, diğer köşe noktaları da tespit edilip buralara kazıklar çakılır. Ölçüm çalışmalarında Nivo ve Takeometre gibi modern ölçüm aletleri kullanılır.

• Ancak, yalnızca dik inme ve çıkmalarda, pratik olması nedeniyle aynalı gönye, diyoptri aleti, prizmalar kullanılır ya da Pisagor teoreminden yararlanılarak 3-4-5 kuralı uygulanabilir.

•Pisagor teoremine göre; örneğin boyu 12,00 m olan ve esnemeyen bir ip alınır.

•Üzerine ölçülerek, dik üçgenin kenar uzunlukları olan 3.00,4.00 ve 5.00 m’lik ölçüler sırasıyla işaretlenir.

•İp, bu işaretlerden gerdirilerek A, B ve C noktalarına bağlandığında, A noktasındaki açı dik olacaktır.

•Yüzeyi düz olan arsalarda ölçme kolay yapılır; ancak eğimli arsalarda, kademeli ölçme yapmak gerekir.

•Burada dikkat edilecek nokta; tüm ölçmelerin su terazisiyle kontrol edilerek, yatay durumda yapılmasıdır.

• Doğrultular belirlendikten sonra bina planındaki ölçülerin, bu doğrultularda ve yatay ölçmelerle, l/l ölçeğinde zemine uygulanması gerekir. Bu uygulama da ip iskelesi kurmakla mümkün olur.

İp İskelesi

Binanın köşe noktaları, kazıklar çakılarak belirlendikten sonra temel kazısına başlanacaktır. Çakılan kazıkların yerleri ise kazı sırasında kaybolacaktır. Hem bu noktaların yerlerinin kaybolmaması ve hem de temel çukuruyla sömel, temel ve zemin kat duvarlarının yerlerinin belirtilmesi için ip iskelesi kurulur.

İp İskelesinin kurulmasında izlenecek yol, şöyle sıralanabilir:

• Köşe noktalarına çakılan kazıkların doğrultularından, duruma göre ıoo – 250 cm gerisinden ve 150 – 300 cm aralıklarla kazıklar çakılır. Kazıkların kesitleri, genellikle 7×7, 8×8, 6×8, 5×10 cm gibi kare veya dikdörtgen ya da çapı 10 cm civarında daire olur. Boyları ise, 100 – 150 cm kadardır.

• Bu kazıkların dış-üst kenarlarından olmak üzere yatay latalar çakılır. Lata kesitleri, 4×8, 5×10 cm gibi olup, boyları da 200 – 400 cm arasındadır.] Bu latalara telöı-e denir. Telöreler, zeminden 50-100 cni ya da subasnıan seviyesinden 30-40 cni kadar yukarıda olmalıdır. Yapı yerine girmek, malzeme taşımak vb. iş akımı için, telörelerin uygun yerlerinde boşluk (kapı) bırakılır. Telöreler, büyük yapılarda kesik kesik yapılabilir; yani gerekmeyen yerlere telöre konmayabilir.

• Telörelerin üzerine, şu elemanlar işaretlenir;

a. Yığma yapılarda;

-Temel kazısı genişliği,

-Sömel ya da temel hatılı genişliği,

-Temel duvarı genişliği,

-Zemin kat duvarı genişliği.

b. Karkas (iskelet) yapılarda;

-Temel kazısı genişliği,

-Temel aksları.

• Plandaki yatay akslar genellikle rakamlarla, dikey akslar ise harflerle isimlendirilir. Bu rakam ve harfler, telöre üzerindeki yerlerine yazılarak, aks yerlerinin sonradan kolay bulunmasını sağlar. Bu işaret yerlerinin kaybolmaması için; telörelerin üzerindeki işaret yerlerine çiviler çakılır ya da çentikler açılır.

• Bu işaretlerden, karşılıklı olarak ipler gerilir. Duvar köşelerinde iplerin, birbirlerini dik olarak kesip kesmediği ve birbirlerini kesen ip boylarının da, plandaki uzunluklarına uygun olup olmadığı şerit metreyle ölçülerek kontrol edilir.

• İplerin kesiştiği noktalardan şakul sarkıtılarak yapının, arsa üzerindeki ilgili noktalan tespit edilir.

•Yapı bitişik nizamda ise, mevcut komşu binanın duvarlarından yararlanılır; yani telörelerin komşu bina duvarına gelen kısım, komşu binanın duvarı üzerine tespit edilir.

•Zeminin meyilli olması durumunda telöreler, kademeli olarak yerleştirilirler.