İnşaat Mühendisi Statik Proje İmza Yetkisi

Statik proje hazırlamak için sadece inşaat mühendisliği bölümünden mezun olup inşaat mühendisliği ünvanını almak yeterli değildir.

Bilindiği gibi yasal olarak inşaat mühendisi yetkisini kullanabilmek için İnşaat Mühendisleri Odası’na kayıt olmak gerekmektedir. (Bu konu ile ilgili detaylı bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.)

Fakat “statik proje imza yetkisi”ne sahip olmak için, inşaat mühendisleri odasına kayıt olmak yeterli değildir.

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Serbest İnşaat Mühendisliği Hizmetleri Uygulama, Tescil, Denetim ve Belgelendirme Yönetmeliği’ne  (Madde 21) göre;

” SİM, SYD ve İTB belgesi bulunmayan, belgesini yenilemeyen, belgesi Oda tarafından süreli veya süresiz iptal edilen kişi veya kuruluşlar serbest inşaat mühendisliği ve serbest yapı denetçiliği hizmetlerini yapamaz.”

Burada;

• SİM: Serbest İnşaat Mühendisliği,
• SYD: Serbest Yapı Denetçiliği,
• İTB: İşyeri Tescil Belgesidir.

Statik Proje İmza Yetkisi için İnşaat Mühendisleri Odası’na kayıt olduktan sonra atılması gereken ilk adım “Etüt-proje ve danışmanlık hizmetleri” alanında “Serbest İnşaat Mühendisliği” belgesini yani “SİM” belgesini almaktır.

Not: Statik proje imza yetkisi için ülkemizde herhangi bir deneyim ya da yetkin mühendislik uygulaması gibi koşul bulunmamakta olup, aşağıdaki işlemler gerçekleştirildiği takdirde, mezun olduktan hemen sonra inşaat mühendisleri statik projeye imza atılabilmekte ve gerekli sorumlulukları üstlenebilmektedir.

            ABD ve İngiltere’de Yetkin Mühendislik Uygulamaları

SİM Belgesi Almak

SİM belgesi almak için gereken koşullar şu şekildedir;

a. Oda üyesi olması ve üyelik borcunun bulunmaması,
b. TMMOB veya Oda tarafından herhangi bir mesleki kısıtlamaya uğramamış olması,
c. Oda yönetim kurulunca belirlenen SİM belgesi tescil bedelini ödemiş olması.

Ayrıca aşağıdaki belgelerin İMO’ya teslim edilmesi gerekmektedir;

1. Özgeçmişi,
2. Başvuru formu,
3. Tescil bedeli makbuzu,
4. İmza beyannamesi,
5. Yetki ve sorumluluklarını da belirtmek kaydıyla çalıştığı ya da bitirdiği işlerin listesi ve belgeleri,
6. Sahip olduğu akademik unvanlara ait belgeler.

İTB Almak

SİM belgesi aldıktan sonra yapılması gereken işlem ise SİM belgesinin bir İşyeri Tescil Belgesi altına kayıt ettirilmesi gerekmektedir. Bunun yapabilmesi için ise 2 yol bulunmaktadır;

1-İnşaat Mühendisinin kendi şirket/firmasını açması ve bunun üzerinden İTB alması;

Tamamı İTB almak isteyen inşaat mühendisine ait (ortaksız) şirketler ve şahıs firmaları SİM ve gerekli şirket/firma belgelerini İnşaat Mühendisleri Odasın’na ibraz ederek İTB başvurusunda bulunabilmektedir. Ancak ortak bir şirket açılması ya da bir şirkete ortak olunması durumunda aşağıda belirtilen koşulların sağlanması gerekmektedir;

“İş yeri adi ortaklık ise, ortaklık hisselerinin tamamının SİM Belgeli İMO üyelerine ait olması; işyeri tüzel kişilik ise, hisselerinin en az yüzde elli biri (% 51) TMMOB’ne bağlı Odalara kayıtlı kişilere ait olması ve aşağıdaki koşullardan birinin sağlanması zorunludur;
1) Ortaklardan en az birinin % 20 (yüzde yirmi) hisse oranının altında olmamak üzere SİM Belgeli İMO üyesi olması,
2) Tüm ortakların hisselerinin %20 (yüzde yirmi) oranının altında olması durumunda, SİM Belgeli İMO üyesinin ortaklık payının en yüksek hisse sahibinden az olmaması.”

Burada bir takım kafa karışıklıkları oluşmaktadır. Bu tür karışıklıklara engel olması açısından İTB alabilmek için geren şirket koşullarını net bir şekilde belirtelim.

İşyeri Tescil Belgesi alabilmek için gereken şirket/firma ortaklık koşulları;

(Burada belirtilen tüm durumlarda İnşaat Mühendisinin İMO’ya kayıt olması ve SİM belgesi alması gerekmektedir.)

1. İnşaat mühendisinin kendi adına direkt bir şahıs firması kurması,
2. İnşaat mühendisinin %100 hissesi kendisine ait olan bir tüzel kişilik oluşturması (LTD, AŞ, gibi şirket kurmak),
3. İnşaat mühendisinin en az %51 hissesi kendisine ait olacak şekilde bir ortaklık kurması ya da ortak şirket açması,
4. İnşaat mühendisinin ortaklık kuracağı şirkette yada yeni açacağı ortak şirkette en az %51 hissenin TMOBB üyesine ait olması (İMO olması şart değil, TMOBB dahilindeki meslek gruplarından herhangi biri olabilir) ve aynı şirketin bünyesinde en az %20 hisseye sahip bir İnşaat Mühendisinin bulunması,
5. %51 üzerinde hissenin TMOBB’a kayıtlı kişilerden oluşması şartıyla hiçbir üyenin %20 veya üzerinde hisseye sahip olmaması durumunda ise en büyük hissenin inşaat mühendisine ait olması gerekmektedir.

2-Bir başkasına ait şirketin İTB alması veya mevcut İTB’si altına Serbest İnşaat Mühendisinin kayıt edilmesi,

İTB’ye sahip (dolayısıyla yukarıdaki koşulları sağlayan) bir şirketin SİM belgesine sahip bir İnşaat Mühendisini kendi İTB’si altına kaydettirdiğinde o inşaat mühendisine statik proje imza yetkisi verilebilmektedir. Bu durumda şirket İnşaat Mühendisinin kendi bünyesinde çalıştığını gösterir belgeleri ve SGK kayıtlarını İMO’ya ibraz etmesi gerekmektedir. Aynı zamanda ilgili İnşaat Mühendisinin sigortasının TMOBB’un belirlediği Mühendis-Mimar Asgari Ücreti üzerinden yapılması gerekmektedir. (2019 Yılı Mühendis-Mimar Asgari Ücreti Bilgisine buradan ulaşabilirsiniz)

İşyeri Tescil Belgesi için gereken evraklar;

• İTB Başvuru Formu,
• Firma İş Deneyim Formu,
• Firma Ekipman, Teknik Bilgi ve Yazılım Formu,
• İTB Altında Yer Alan SİM’ lerin Katılmış Oldukları Meslek İçi Eğitimlerin Listesi,
• SİM Belgesi/Belgeleri Fotokopisi,
• İşyeri Vergi Levhası Fotokopisi,
• İlgili Vergi Dairesinden Son Bir Ay İçerisinde Alınmış Firmanın Faal Olduğunu Gösterir Belge,
• İşyeri İkametgâh Belgesi,
• Şirket Yetkili İmza Sirküsü,
• Firma Ana Sözleşmesinin Yayınlandığı Ticaret Sicil Gazetesi,
• Firmanın En Son Sermaye Dağılımını Gösterir, Ticaret Odası’ndan Son Bir Ay İçerisinde Alınmış Kayıt Belgesi,
• İşyeri Bilgi ve Kontrol Formu,
• Başvuru Makbuz Fotokopisi,

İşyeri Tescil Belgesi ve Statik Proje İmza Yetkisi ile ilgili dikkat edilmesi gerekenler

1. 1. İşyeri Tescil Belgesi başvurusu yapılırken, İMO “en az bir adet” statik proje yapımında kullanılacak şirket ya da şahıs adına lisanslanmış statik analiz programı istemektedir. (Sta4CAD, İdeCAD, Sap 2000, ETABS, vb), Tabi İMO kafasına göre (ya da belki program şirketleri ile ilişkilerine göre) bazı yıllar bu koşulu öne sürmekte bazı yıllar ise öne sürmemektedir.  (Bu durum hakkında yapılan yorumlar nedeniyle, sayfanın altında yine yorumlarda konuya açıklık getirilmiştir.)
   2. TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Serbest İnşaat Mühendisliği Hizmetleri Uygulama, Tescil, Denetim ve Belgelendirme Yönetmeliği’ne göre “Etüt-proje ve danışmanlık hizmetleri” kapsamında;
      1. Etüt ve fizibilite hizmetleri,
      2. Planlama hizmetleri,
      3. Projelendirme hizmetleri,
      4. Araştırma ve geliştirme hizmetleri,
      5. Keşif-şartname-ihale dosyası düzenleme hizmetleri,
      6. Hakediş ve kesin hesap hizmetleri,
      7. Mesleki kontrollük hizmetleri,
      8. Çevresel etki değerlendirme hizmetleri
      gibi çeşitli alanlarda hizmet gerçekleştirilebilmesine rağmen İnşaat Mühendisleri Odası statik analiz programını zorunlu tutmaktadır. Ayrıca İMO’nun kabul ettiği programlar dışındaki programlara onay verilmemektedir. 🙂 (Yukarıdaki maddedeki gibi yine İMO’nun keyfine göre uygulanıp uygulanmamaktadır.)
   3. İTB belgesi alacak firma ya da şirketlerin Home-Office olmasını yani şirket adresinin bir ev veya evin bir parçası olmasını İnşaat mühendisleri odası kabul etmemektedir. (Bu da keyfi olarak aranıp aranmama statüsündedir.)
   4. Meslek grubu fark etmeksizin farklı bir şirketle ortak ofis kullanımı kabul edilmektedir.
   5. İTB başvurusu sonrası İMO’dan bir heyet ofis ziyareti yapıp gerekli şartların sağlanıp sağlanmadığını kontrol etmektedir.
   6. İmza atılacak statik proje ile ilgili herhangi bir metrekare sınırlaması bulunmamaktadır.
   7. İşyeri Tescil Belgesi (İTB) her yıl, Serbest İnşaat Mühendisi (SİM) Belgesi ise iki yılda bir yenilenmek zorundadır.
   8. İTB yenileme işlemlerinde İMO, İTB alınacak yıla ait tüm üye aidatlarını peşin olarak almaktadır. (Örneğin 2019 yılı için İTB yenileme işlemi Aralık 2018 tarihinde yapılmasına rağmen, 2019 yılına ait 12 aylık aidat ücretinin ödenmesi zorunludur) (2019 Yılı İMO İşyeri Tescil Belgesi Yenileme İşlemleri ve Ücretleri) (2019’da bu şart aranmadı, bu maddeden yine yorumlarda bahsedilmiştir)