Kolon Davranışında Temel Kabuller

Taşıyıcı sistemin en önemli elemanlarından birisi olan kolonların davranışlarında bir takım temel kabulleri üzerine tasarım ve hesaplamalar yapılmaktadır.

Herhangi bir kolonda; kolon ve sistem ile ilgili diğer tüm parametreler sabit tutulduğunda;

•Eksenel yük düzeyi arttıkça, süneklik azalır,

•Boyuna donatı dayanımı artışının, genel olarak sünekliği azalttığı söylenebilmektedir. Fakat kolon eksenel yükünün  artması süneklikte farklılıklar ortaya çıkarabilmektedir.

•Sargı donatısı, etriye aralığı azaldıkça, süneklik, elemanın enerji tüketimi artar.

•Sargı donatısının miktarı arttıkça, süneklik artar.

•Eksenel yük düzeyi yüksek kolonda; beton dayanımı  arttıkça, süneklik artar.

•Eksenel yük düzeyi düşük kolonda; beton dayanımı arttıkça, süneklikteki değişim sınırlı olmaktadır.

•Enine donatı aralığını sıklaştırılarak, plastik mafsal oluşumunun muhtemel olduğu bölgelerde normal kuvvet altında kesitte dönme meydana gelirken, erişilen eğilme momenti değerlerinde önemli bir değişiklik meydana gelmemesi amaçlanır. Böylece; kesit ve sistem sünekliliğinin arttırılması amaçlanır.

•Deprem bölgelerindeki çerçeve yapıların tasarımında, sistemin muhtemel nihâî göçme mekanizmalarının kontrollü ve sünek (düktil) oluşabilmesi için; kayma, aderans kaybı ve stabilite kaybı ihtimallerinin bertaraf edilmeleri gerekir.

•Eksenel yük düzeyi düşük olan kirişlerin sünekliği kolonlara göre daha yüksektir. Plastik mafsalların kiriş uçlarında eğilme-dönme mafsalları olarak gerçekleşebilmesi istenir. Bu nedenle; kolonların kirişlerden daha güçlü olması koşulu Mra+ Mrü≥1.2×(Mri+ Mrj) aranmaktadır. (Güçlü kolon zayıf kiriş koşulu ile ilgili detaylara buradan ulaşabilirsiniz.)

•Kolon-kiriş birleşim bölgelerinde yük iletiminin sağlanabilmesi için donatının beton ile aderansının ve kenetlenmesinin yeterli olması gerekir.