fctk ve fctd Nedir?
“fctk =Betonun karakteristik eksenel çekme dayanımı”
“fctd =Betonun tasarım eksenel çekme dayanımı” anlamına gelmektedir.
Betonun Karakteristik Eksenel Çekme Dayanımı – fctk
Betonun basınç ve çekme dayanımları betonun özelliklerine, numune alma ve yükleme şekline bağlıdır. Deney sonuçlarına pek çok parametrenin etkili olması nedeniyle, elde edilen dayanım değerleri bir dağılım gösterirler. Bulunan dayanım değerlerinin %10’unun altında ve %90 ının üstünde kaldığı dayanım değeri karakteristik dayanım değeri olarak isimlendirilir. Bu şekilde tanımlanan karakteristik basınç dayanımı fck ve karakteristik çekme dayanımı fctk olarak gösterilir.
“Betonun çekme dayanımı, eksenel çekme deneylerinden elde edilen değerdir. Betonun karakteristik çekme dayanımı, eksenel çekme elemanı deneylerinden elde edilen dayanımın, bu değerden az olma olasılığı belirli bir oran olan (genellikle %10) dayanım değeridir.” (TS500)
Betonun karakteristik eksenel çekme dayanımı (fctk ) betonun karakteristik basınç dayanımının (fck) karekökünün 0,35 katı olarak hesaplanır;
fctk = 0,35 √fck (MPa)
fck =Beton karakteristik basınç dayanımı
“Betonun çekme dayanımı, eğilme ve silindir yarma deneylerinden de elde edilebilir. Eksenel çekme dayanımı fctk , silindir yarma deneyinden elde edilen çekme dayanımını 1,50 ile; eğilme deneyinden elde edilen çekme dayanımını da 2,0 ile bölerek yaklaşık biçimde hesaplanabilir.”(TS500)
Betonun Tasarım Eksenel Çekme Dayanımı fctd
fctd ise betonun hesaplarda kullanılacak tasarım çekme dayanımı olup, fctk -Betonun karakteristik eksenel çekme dayanımının γmc ile bölünmesinden elde edilebilir.
fctd=fctk/γmc
Beton için malzeme katsayısı γmc
Yerinde dökme betonlar için 1.5
Prefabrike elemanlar için 1.4
Betonda kalite denetimi olmadığı zaman 1.7 veya daha büyük alınabilir.
Sık kullanılan beton sınıflarının fck, fctk, fcd ve fctd değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.