Harpuşta Nedir?
Harpuşta dış etkilere açık duvarların üstünü örten ve yağmur suyu, kar suyu gibi istenmeyen etkilerin yanlara akmasını sağlayan don ve yağış etkilerinden korunmak için yapılan duvar üstü kaplamasıdır. Harpuştaya duvar semeri de denilmektedir.
Harpuştalar; taş, beton, mermer, mozaik olarak yapılabileceği gibi metal veya ahşaptan da yapılabilir. Ancak her ahşap dayanıklı olmayacaktır.
Duvar ya da çatı parapetlerinin üst kısımlarında kullanılan, üzerinde su ve karın birikmemesi için bir tarafa ya da balıksırtı şeklinde ortadan iki tarafa eğimli olarak yapılan, damlalık çıkıntılı elemanlara harpuşta adı verilir. Özellikle bina parapetlerinde kullanılmaları zaruridir.
Harpuştalar çatıların parapetlerinde yaygın olarak kullanılırlar. Harpuştalar ayrıca, binalarda dekoratif olarak da kullanılmaktadır. Harpuşta beton, prekast, XPS köpük, EPS köpük gibi çeşitli malzemelerden imal edilebilir. İsteğe göre farklı kalıplarla istenilen tasarımlarda da üretilebilmektedir.
Binalarda ısı yalıtımının zorunlu olması, mantolama ve cephe kaplama uygulamalarının giderek yaygınlaşması ile birlikte parapetler de bir ısı yalıtım malzemesi ile kaplanır olmuştur. Yalıtımlı dış cephe kaplaması ile parapet birleşiminin ağzının açık olması dolayısı ile bu alanlarda kar ve su sızıntısına karşılık, uygun detaydaki bir harpuşta ile kapatılması zorunuluğunu ortaya çıkarmıştır. Harpuşta olarak, mermer, taş, ctp (cam pakviyeli polyester), alüminyum ve çinko yaygın olarak kullanılmakla birlikte, pratik ve mantolama sistemleri ile bir bütün olması açısından söve harpuştalar da yaygın olarak tercih edilmeye başlanmıştır. Ayrıca bina söve ürün gurubu olan harpuştalar muadillerine göre de oldukça ekonomiktir. İstenilen genişlikteki parapete özel ölçüde ve modelde üretilebilmesi her türlü mimari detayın çözülmesine olanak sağlamaktadır.
Kelime kökeni Farsça “har” ve “puşta” kelimelerinden oluşur. “Har”, harname’den bildiğimiz üzere “eşek”, “puşta” ise “sırt” anlamındadır. Kelime bütününde “eşek sırtı” veya “eşek semeri” anlamına gelmekte olup, yapıda, üzeri yuvarlatılmış parapet veya duvar kısımlarını ifade eder.
Resim Kaynak; MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI-İNŞAAT TEKNOLOJİSİ-SÖVE VE HARPUŞTA