İnşaat Kalıpları Hazırlanırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Betonarme kalıpları; Projesine uygun olarak, gerektiğinde çelik donatıların yerine konulup bağlanmasını
sağlamak, betona istenilen şekli vermek, prizini yapıncaya kadar ağırlığını taşımak ve yanlara basınç yapmasını önlemek üzere Geçici olarak yapılırlar.
Bu geçici olarak yapılacak olan inşaat kalıplarının hazırlanırken dikkat edilmesi gereken önemli hususlar bulunmaktadır;
1. Ahşap kalıp ve iskele elemanları TS647 ye göre, çelik kalıp ve iskele elemanları ise TS648e uygun hazırlanmalıdır.
2. Kalıp ve iskeleler kolayca, sarsıntısız, tehlikesiz ve darbesiz sökülebilecek şekilde düzenlenmelidir.
3. Kalıp, içine dökülecek betonun basınç ve ağırlığını taşıyabilecek sağlamlıkta olmalı, üzerinde çelik donatılar bağlanırken ve beton dökülürken sarsılmamalı ve biçim değiştirmemelidir.
4. Beton dökülmeden önce, kalıbın içersi iyice temizlenmeli, betonun kalıba yapışmaması için betonla temas edecek olan kalıp yüzeyleri yağlanmalıdır.
5. Ahşap kalıplarda; kalıp tahtaları, beton sıkıştırılırken çimento şerbetinin akmasına engel olacak şekilde yapılmalı, vibratör etkilerine karşı yeterli dayanımda olmalıdır.
6. Kiriş kalıplarının altına 100-150 cm aralıklarla dikmeler konulur. Ahşap dikmeler, daire veya kare kesitli olabilir. Günümüzde yaygın olarak ayarlı, bir biri içine girebilen “Teleskobik Direkler” olarak adlandırılan boru dikmeler kullanılmaktadır.
7. Dikmelerin, dik durmasını ve burkulma yapmamasını sağlamak için “Çaprazlar” çakılır.
8. Dikmelerin eklenmesi gerektiğinde, ek yeri, dikmenin üzerine gelecek yükü taşıyabilecek sağlamlıkta olması gerekir.
9. Hazırlanan kalıp, birden fazla yapıda çok defa kullanılacak ise, ağırlık ve alan bakımından da küçük ise “Hareketli” olarak yapılır. Geniş yapı yüzeyleri için ise panolar halinde yapılır ve her defasında temizlenip yağlanarak kullanılır.
10. Beton dökülüp prizini tam olarak aldıktan sonra kalıp sökülür. Sökülen kalıp malzemesi temizlenir, kullanma yerlerine veya boylarına göre istif edilir. Kaplama olarak kullanılan levhalar temizlendikten sonra yağlanarak veya
boyanarak paslanması önlenmelidir.
Kalıplar şekillendirdikleri elemanlara göre;
1. Harpuşta kalıbı,
2. Denizlik kalıbı,
3. Hatıl kalıbı,
4. Lento kalıbı,
5. Kolon kalıbı,
6. Kiriş kalıbı,
7. Döşeme kalıbı,
8. Temel kalıbı,
9. Betonarme perde duvar kalıbı,
10. İstinad yapısı kalıbı,
11. Merdiven kalıbı
Olarak gruplandırılır.
