Kesme Kutusu Deneyi
Kesme kutusu deneyi, zemin numunelerinin kesme etkisine maruz bırakılarak kayma direncinin ve kayma açısının belirlenmesi amacıyla yapılır. Genellikle kumlu zeminlere yapılan bir deney olmasına rağmen kum-kil karışımı olan zeminlerde yapılmaktadır.
Kesme kutusu deneyi yönteminde, zemin numunesi dikdörtgen veya dairesel kesitli iki parçadan oluşan rijit bir kutu içine yerleştirilir. Kutunun üst kısmı sabit tutulurken alt kısmı uygulanan kesme kuvveti etkisiyle yatay bir düzlem boyunca hareket eder ve böylece zemin kaymaya zorlanır. Deney aleti aşağıdaki şekilde gösterilmektedir. Farklı dikdörtgen kesitli kesme kutusu cihazları bulunmaktadır.
Zemin numunesi örneğin 6×6 cm boyundaki ve 2 cm yükseliğindeki çelik kutu içine en az 3 adet olacak şekilde doldurulur. Numuneler düz yüzeyli bir spatula yardımıyla düzeltilir. Ardından en altta gözenekli levha ardından poroz taş olacak şekilde numune itici ile deney düzeneğinin içine yerleştirilir. Üstüne tekrar sırayla poroz taş ve gözenekli levha yerleştirilir. En üste başlık konularak deney düzeneği hücreye oturtulur ve üstüne kuvvet halkası bağlanır. Deney programı açılarak tüm veriler sıfırlanır. İlk olarak 2 kg‟lık yük kola asılarak deney yapılır. Numune kesme hızı ayarlanır ve deneye başlanır. Grafiklerde deformasyon belli bir süre artış meydana gelirken sonrasında bir düşüş meydana gelir ve deney sonlandırılır. Aynı işlem 4 kg ve 8 kg için de gerçekleştirilir. 3 deneyin sonunda içsel sürtünme açısı ve kohezyon elde edilmiş olur.
