Schmidt Çekici-Beton Test Çekici Deneyi
Beton Test Çekici
Beton test çekici yöntemi uzun yıllardan günümüze kadar kullanılan, tahribatsız bir ölçüm metodudur. Beton test çekici metotlarını araştırdığımız zaman iki çeşit sistemin, test çekicinin yöntemlerini belirlediğini görüyoruz. Bu yöntemleri yüzey sertliği metodu ve Rebound (geri sıçrama) sertliği olarak belirtebiliriz.
Schmidt Çekici
Schmidt Çekici Deneyi betonun tahribatsız muayenesi maksadıyla kullanılan en yaygın metottur. Bu metotta kullanılan Schmidt Rebound çekici 1948 yılında geliştirilmiş olup kullanılması ve uygulanmasının kolay olması nedeniyle tüm dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu metot sertleştirilmiş çelikten yapılmış çekicin beton yüzeyinde yaptığı darbe sonucunda geri sıçrama (R) miktarını ölçer. Teorik bir bağıntı olmamakla birlikte beton dayanımı ile geri sıçratma miktarı arasında amprik bağıntılar elde edilebilir. Yüzey sertliği metodu ile aynı sıralamalara haizdir. Schmidt Çekici +10 °C ile +30 °C sıcaklığa sahip olmalıdır. Gereğinde bu sıcaklığın sağlanması için bu sıcaklıktaki ortamda 2 saat bekletilir. Ölçüm noktaları saptanır.
Schmidt Çekici Deneyinin Yapılması ve Deney Sırasında Dikkat Edilecekler
- Schmidt Çekici Deneyinde ölçüm noktalarının alanı en az 200 cm2 olmalıdır.
- Ölçüm noktaları bu alan üzerine eşit şekilde yayılmalıdır.
- Kolonlarda ölçüm alanının kolon başında mı yoksa ayakta mı olduğu belirtilir.
- Schmidt Çekici Deneyi yapılacak ölçüm alanları nemli olmamalıdır.
- Dondan, ateşten ve kimyasal maddelerden hasara uğramış beton yüzeylerinde ölçüm noktası alınması uygun değildir.
- Görünür iri agrega tanelerinden ve hatalı noktalardan, örneğin çakıl boşlukları, demirli yerlerden kaçınılmalıdır.
- İnce yapı elemanlarında (<120 mm) esneme alabileceğinden Schmidt çekiç deney noktaları dayak (mesnet) yakınlarında ve ankajlanmış kısım yakınlarında seçilir.
- Ölçüm alanlarındaki çözülmüş parçalar, kalıp parçaları, kiri, sıva vs. temizlenir.
- Ölçüm alanı yüzeyi çok eğri (örneğin pürüzlü, kaygan olmayan kalıp kullanılma sonucunda vs.) ise, yüzey düzleme taşı veya elektrikli tıraşlama aleti ile düzlenir.
- Seçilen ölçüm alanları işaretlenir ve yer, durum, işaretler, deney kağıt formuna yazılır.
- Schmidt Çekiç uç tamamen dışarı çıkmış şekilde mümkün olduğunca ölçüm noktasına dik olarak temas ettirilir. Deney sırasında yapı elemanının en kenarına olan uzaklık 4 cm den az olmamalıdır.
- Çekiş yavaş fakat devamlı olarak betona, alet vuruş hareketi yapıncaya kadar bastırılır.
- Gösterge skalasından vurma değeri ya basılmış halde tutularak ya da uç sabitleştirme düğmesine basıldıktan sonra okunur.(Ro)
- 9 ile 25 arasında değişen ayrı ayrı Schmidt Çekiç okumalar alınır. Vuruş noktaları birbirinden 2 ile 5 cm arasında uzaklıkta (3 cm idealdir) olmalıdır. Vurma değerlen R kayıt fomıuna yazılır. Genelde 10 adet okuma yeterli olmaktadır, fakat fazla yapılan okumalar hata payını azaltır.
- Bulunan değerlerin en üst ve en alt değerleri işleme alınmaz. Değer sonuçların aritmetik ortalaması alınarak geri tepme bulunur.