Acil Kaçış Rampası Nedir?

Acil Kaçış Rampası, freni patlayan veya fren sistemi işlevsiz hale gelen aracın, belirli yükseklikte agrega/mıcır dolu, agrega havuzu denilen genellikle eğimli ve belirli bir uzunluktaki rampa veya düz havuza saplanıp durdurulması amacıyla tasarlanmış bir alternatif yoldur. Birçok ülkede konumun topoğrafik yapısına göre çeşitli acil kaçış rampaları yapılmış ve her bir rampa sayesinde çok sayıda hayatlar kurtarmıştır.

Topografik sebepler yüzünden acil kaçış rampasının yeterli uzunlukta veya işlevsellikte yapılamaması durumunda, agrega-mıcır yolun bitimine, aracın hızının yeteri kadar sönümlenmesi amacıyla, belirli aralık ve yüksekliklerde, agrega tümsekler oluşturulabilir.

Acil kaçış rampası inşaası sıkıntılı veya yeteri kadar kaçış rampası uzunluğu veya eğimi bulunamayan yollarda ise bu rampaların başına çelik halat ve bariyerler monte edilmekte ve enerjinin bir bölümünün burada sönümlenmesi sağlanmaktadır. Bu ön bariyerler aracın tamamen durmasını sağlayacak kadar dayanıklı yapılmamakta, can güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde enerjinin sönümlenmesi amaçlanmaktadır. (Çelik şerit ve makara sistemlerinden oluşan dragnet ağ yakalayıcı sistem) Bazı ülkelerde düz yollarda dahi bu tür uygulamalarla karşılaşmaktayız. Yine bazı gelişmiş ülkelerde, acil kaçış rampalarında buzlanmayı önleyerek aracın güvenliğini sağlamak amacıyla yüzey altı ısıtma sistemleri de kullanılmıştır.

Dünyada ilk acil kaçış rampası Amerika Birleşik Devletleri’nin California eyaletinde 1956 yılında yapılmıştır. Bu uygulamanın ülkemizdeki ilk örnekleri ise 2012 yılında Tarsus-Pozantı karayolunda yapılan iki gidiş ve iki dönüş olmak üzere toplam dört adet kaçış rampasıdır. Bu kaçış rampalarının hizmete girmesinin ardından sistem sadece ilk 2,5 ayda 5 kazayı önlemiştir. Günümüzde ise ülkemizin hemen hemen her bölgede inşa edilmiş kaçış rampaları bulunmakta ve yapımlarına da devam edilmektedir. İnşa edilen her kaçış rampasının bir çok hayatı kurtaracağı göz önünde bulunulduğunda bu rampaların mümkün olduğunca artırılması, karayollarını daha güvenli hale getirecektir.

Çeşitli yollarda meydana gelen arıza durumlarında kaçış rampalarının kullanımlarını gösteren video;