İç Mekanlarda Kullanımı Önerilen Renkler ve Sağladıkları Etkiler
Renkler, insanların fiziksel ve düşünsel algılamaları yanında duygusal algılamalarını da etkiler. Bu nedenle renklerin yapısal özellikleriyle beraber yarattıkları psikolojik etkileri de incelemek gerekir. İç mekanlarda kullanılan kimi renkler iç daraltırken, kimi renkler ferahlık duygusu verir. Yine kimi renkler uyarıcı etki yaparken, kimi renkler uyuşukluk duygusunu yaratır.
İç mekanlarda renklerin kullanımında öncelikle yansıtma katsayıları göz önünde bulundurularak, daha sonra renklerin psikolojik etkileri düşünülerek uygun seçim yapılır. Aydınlık tekdüzeliğini sağlamak için tavan, duvarlar ve çalışma yüzeyi arasında belli bir aydınlık düzeyi ilişkisinin sağlanması gerekir. Bu ilişkiye bağlı olarak tavanın yansıtma katsayısının en az 0,70; duvarların yansıtma katsayısının 0,40 – 0,60 arasında olması; tabanın yansıtma katsayısının ise 0,20’nin altına düşmemesi gerekmektedir. Aşağıdaki çizelgede çeşitli renklerin yansıtma katsayıları verilmiştir. Diğer Çizelgede ise iç mekanlarda kullanımı önerilen renkler ve bu renklerin kişilerde yarattığı psikolojik etkiler verilmiştir.
Çeşitli Renklerin Yansıtma Katsayıları
| Renkler | Yansıtma Katsayısı |
| Siyah | 0,05 |
| Koyu kırmızı | 0,10 |
| Orta gri | 0,20 |
| Açık kahve | 0,30 |
| Açık gri | 0,40 |
| Gök mavisi | 0,40 |
| Pembe, Açık yeşil | 0.45 |
| Açıksan | 0,70 |
| Beyaz | 0,80 |
Kaynak: Ferdinand, 28,1985.
İç Mekanlarda Önerilen Renkler
| Mekan
Tipleri |
Eylem
Özellikleri |
Önerilen
Renk |
Sağladığı Psikolojik Etki | Işık Rengi | Aydınlatma Sisteminin Özellikleri |
| Yatak
odaları |
Uyuma
Dinlenme Okuma |
Mavi Turkuvaz Mor’un açık tonları Açık yeşil Macenta | Rahatlık
Sükunet Sakinlik |
Sıcak beyaz Doğal beyaz | Dimmerlenebilir armatürler. Tavandan yansıtılan dolaylı aydınlatma, Başucu aydınlatması |
| Islak
zeminler |
Yıkanma-
Duş Makyaj |
Beyaz ve tonları, Mavi – Turkuvaz, Yeşil tonları | Temizlik duygusu,
Mekansal genişlik |
Sıcak beyaz Doğal beyaz | Neme ve suya dayanıklı armatürler,
Kapalı tip lambalar |
| Mutfaklar | Yemek- hazırlama
Pişirme |
Yeşil Sarı ve tonları | Güven Huzur | Sıcak beyaz Doğal beyaz | Sıcak ışık renkleri, Tezgah dolapları için özel aydınlatma düzenekleri |
| Mekan
Tipleri |
Eylem
Özellikleri |
Önerilen
Renk |
Sağladığı Psikolojik Etki | Işık Rengi | Aydınlatma Sisteminin Özellikleri |
| Oturma
odaları |
Oturma Dinlenme TV izleme | Beyaz Açık mavi Açık renkler | Gözü
dinlendirme Huzur |
Sıcak beyaz Doğal beyaz | Dolaylı aydınlatma, Dimmerlenebilir aydınlatma, Yöresel aydınlatma, Sıcak ışık renkleri |
| Çalışma
odaları, Toplantı salonları |
Çalışma
Toplantı |
Mor ve tonları Siyah Lacivert Kahverengi | Konsantrasyon kolaylığı, Otorite duygusu Rahatlık Tepkisizlik hissi | Sıcak beyaz Doğal beyaz | Işığın tek yönden gelmesi,
Ayarlanabilir masa lambası |
| Koridorlar
Bekleme salonları |
Bekleme | Gül rengi Şeftali rengi Mor ve tonları, | Kendine güven Huzur | Sıcak beyaz Doğal beyaz | Yarı şeffaf aplikler. Geniş açılı armatürler |
| Yemek
odaları Lokantalar |
Eğlence
Yemek Servis |
Turuncu
kırmızı Yeşil kırmızı Turkuaz |
Mutluluk, Sıcak ve davet edici bir atmosfer, Güven, Canlılık, Hareketlilik | Sıcak beyaz Doğal beyaz | Aydınlatma kontrolü ile değişebilen aydınlatma seviyesi |
| Dans
stüdyoları, Çocuk odaları, Diskotekler |
Dans
Uyuma |
Turuncu
kırmızı Sarı Yeşilin tonları |
Dikkat uyanıklığı, Enerji verme | Sıcak beyaz Doğal beyaz | Tavandan yansıtılan dolaylı aydınlatma, Renkli ve özel aydınlatma |
Kaynak: özbudak ve Gümüş, 2003.
