İnşaat Sistemlerini Komple Değiştirmesi Beklenen Çekirdek Perde Duvarlar
Amerikan Çelik Yapı Enstitüsü‘ne (AISC) göre beton ve çeliğin beraber kullanımından elde edilen bu yeni kompozit eleman yüksek katlı binaların tasarım ve yapımında devrim yaratacak. Sistem çelik levhalar içerisine dökülen yüksek mukavemetli betondan oluşuyor. İçerisinde plakların betonla aderansını sağlayacak ucu geniş çiviler ve plakları karşılıklı tutan demir çubuklar bulunan ve ayrıca bir donatı gerektirmeyen bu sistem klasik sistemlerle karşılaştırıldığında iş programını aylarca kısaltabilecek bir pratikliğe sahip. Bu kesitler AISC’ye göre en önemlisi performans deneylerinde muhteşem sonuçlar çıkarıyor.
Bu uzunlamasına perde duvar sistemi, Magnusson Klemencic Associates (MKA) tarafından yürütülen bir dizi araştırma ve çalışmanın ürünü olarak ortaya çıktı. MKA‘nın genel müdürü Jon Magnusson sistemi “yıllarca devam eden, kompozit çelik kolonlarla, çelik kesme duvarları ve performansa dayalı sismik tasarım çalışmalarının sonucu” olarak açıklıyor. Ron Klemencic sistemin geliştirilmesi sürecini, MKE mühendisleri, çelik üreticileri, müteahhitler ve akademisyenlerle ortak çalışarak geçirirken AISC ve Charles Pankow Vakfından maddi kaynak sağlandı. Klemencic yaptığı sunumda Seattle’daki Rainier Meydanı projesi için hazırlanan bir analiz, videoda gösterildi. Videoda eski sistemle yeni beton-çelik kompozit sistemin hızları karşılaştırılıyordu. Yapı eski sistemde 474 iş gününde tamamlanırken yeni hibrid sistemle 377 iş gününde tamamlanıyordu. Bu aradaki 97 iş günü farkı 136 takvim gününe eşit olunca yüklenicinin 4 buçuk aylık genel giderler ve faiz tutarlarından tasarruf etmesi sağlanmış oluyordu.
Çelik modüller, kalite kontrolün ve otomasyonun sağlandığı tesislerde üretilip içi boş olarak şantiyeye getiriliyor ve elemanlar şantiyede yüksek mukavemeti betonla doldurularak hazırlanıyor. Sistem betonun mukavemet, rijitlik, sağlamlık ve uygulanabilirlik özelliklerini sağlarken tüm donatı karmaşası, ayrışma problemi ve kalıp uğraşından süreci kurtarıyor. Ayrıca hata payı betonarme sistemden daha düşük olduğu için yapının daha düşük töleranslarla inşa edilmesi sağlanmış oluyor.
Kalıp ve demir işleme süresinin ortadan kalkmasına, betonun dayanım kazanma süresindeki tasarrufunu da eklersek ortada yapının hızla yükselmemesi için bir sebep kalmıyor. Ayrıca hız faktöründen dolayı sistemin sadece yüksek katlı binalarda kullanılacak bir sistem olarak kalmayacağını düşünülüyor.
Sistemin daha detaylı sunumu 11-13 Nisan 2018 NASCC: Baltimore‘da yapılacak olan Çelik Konferansı‘nda yapılacak.
Magnusson sistemi özetlerken; “Çelik konstrüksiyonun hızı ve faydaları ile somut bir beton çekirdeğin performansına aynı anda sahip olan sistem, on yıllardır yüksek katlı binalarda ortaya çıkan en büyük yeniliği temsil ediyor” diyor.
Kaynak; American Institute of Steel Construction (www.aisc.org).
