Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği A3 – Planda Çıkıntılar Bulunması
Döşemelerin deprem kuvvetleri ile katlardaki kütlelerin oluşturduğu eylemsizlik kuvvetlerininin varsa kirişlerle birlikte düzlem içi rijitlikleri sayesinde düşey elemanlara sağlıklı bir şekilde aktarılmasının sağlanması gerekmektedir. Bu yük aktarımlarının doğru olarak yapılabilmesi için sisteme uygun modellemelerin yapılması gerekmektedir.
A3 Planda Çıkıntılar Bulunması Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği‘nde de daha önce (TBDY) TDY 2007’de tanımlandığı şekilde tanımlanmıştır;
Bina kat planlarında çıkıntı yapan kısımların birbirine dik iki doğrultudaki boyutlarının her ikisinin de, binanın o katının aynı doğrultulardaki toplam plan boyutlarının %20’sinden daha büyük olması durumu A3 – Planda Çıkıntılar Bulunması düzensizliği olarak adlandırılmaktadır.
Bu düzensizliğin bulunduğu binalarda döşemeler, düzlem içi yer değiştirmelere ilişkin serbestlik derecelerini içermek üzere iki boyutlu (membran) sonlu elemanlar ile modellenecektir. Bu durumda her düğüm noktasında üç serbestlik derecesi dikkate alınacaktır. İstenirse aynı zamanda düzlem dışı yer değiştirmelere ilişkin serbestlik derecelerini de içermek üzere, her düğüm noktasında altı serbestlik derecesinin dikkate alındığı kabuk sonlu elemanlar da kullanılabilir. Bu modellemelerin hesap sonucunda döşemelerde ve kirişlerde meydana gelen düşey taşıyıcı elemanlara aktarılan iç kuvvetlerin yönleri ve büyüklükleri doğrudan elde edilebilecektir. A2 Döşeme Süreksizlikleri düzensizliği için de aynı modellemeler kullanılacaktır.
Yönetmeliklere göre T, H, L, Y, U, şeklinde planda çıkıntıları bulunan yapılarda deprem kuvvetlerinin düşeydeki taşıyıcı elemanlara güvenli bir şekilde aktarıldığı iki boyutlu (membran) sonlu elemanlar modelleme yöntemi ile gösterilecek veya planda çıkıntı olan kısımlar derzle ayrılmalıdır.
