Yer Altı Suyunun Yapı Stabilitesine Olan Etkisi
Yumuşak zeminlere oturan yapılarda, yeraltı suyunun alçalması ve yükselmesi de “yapının çatlamasına” neden olur.
Yeraltı suyunun alçalması sonucu, su içinde yüzen zemin danelerinin ağırlıkları artacağından, daha altlardaki zeminlere, ilave yükler gelir. Bu ilave yükler etkisi ile zemin tabakaları tekrar oturmaya başlar. Bu oturmaların belli değerlere ulaşıması sonucu yapıda “çatlamalar” oluşur. Suyun oturması ile kuruyan zemin tabakalarında ayrıca “Rötre” oluşur. Rötre sonucu, özellikle killi zeminlerde, aşırı bir hacim küçülmesi olacağından, oturmalar bir önceki durumdan daha büyük boyutlara ulaşır. Aynı durum, buharlaşmanın söz konusu olduğu zeminler için de geçerlidir. Aşırı buharlaşma sonucu kuruyan zeminde yine “rötre” olayı oluşacağından, oturmalar ani olarak başlar.
Yeraltı suyunun yükselmesi sonucunda ise zemin boşlukları tamamen su ile dolacağından “doygun” hale geçer. Bu durumda zemin yumuşayarak, zemirin kayma direncinin azalması ile, taşıma gücü de azalır. Bu durumda yine oturmalar başlar ve belli değerlere ulaştıktan sonra, yapıda yine çatlamalar oluşur. Bu durum daha çok “Barajların yapıldığı” bölgelerdeki yapılarda görülebilir.