6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bilinmesi Gerekenler
İnşaat sektöründe çalışanlar iş kazalarından kaynaklanan hukuksal ve idari sorumluluklar hakkında temel bilgilere sahip olmalı, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası tarafından çerçevesi çizilen hukuksal ve idari sorumluluklar ve şantiyelerde yapılması gereken hususları öğrenmelilerdir. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bilinmesi Gerekenler temel konular kabaca şu şekildedir:
İş Kazası veya Meslek Hastalığının Bildirimleri
İş kazası sonucu bir işçinin ölümü halinde işveren tarafından yapılacak ilk iş; işyerinin bulunduğu kolluğun derhal, Sosyal Güvenlik Kurumununda en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile haberdar edilmesi gerekir. Üç günlük bu süre, iş kazasının işverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelmesi halinde iş kazasının öğrenildiği tarihten itibaren başlar. Sağlık hizmeti sunucuları veya işyeri hekimi tarafından kendisine bildirilen meslek hastalıklarını ise öğrendiği tarihten itibaren üç işgünü içinde, SGK’ya bildireceklerdi.
Kuruma bildirilen olayın iş kazası sayılıp sayılmayacağı hakkında bir karara varılabilmesi için gerektiğinde soruşturma yapılır. Bu soruşturma ile; olayın iş kazası olup olmadığı, iş kazası ise kazanın meydana gelmesinde işverenin iş güvenliği mevzuatına aykırı bir hareketi sonucunda meydana gelip gelmediği ve kusur durumuda tespit edilir. Soruşturma sonucunda verilecek rapora göre ölenin hak sahiplerine gelir bağlanıp bağlanmayacağına ve diğerhaklarının verilip verilmeyeceğine karar verilir.
Çalışanların Sağlık Raporları
Sağlık raporları, işyeri sağlık ve güvenlik biriminde veya hizmet alınan ortak sağlık ve güvenlik biriminde görevli olan işyeri hekiminden alınacaktır. Raporlara itirazlar Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen hakem hastanelere yapılacak ve verilen kararlar kesin olacaktır.
Güvenlik Raporu ve Büyük Kaza Önleme Politika Belgesi
Büyük endüstriyel kaza oluşabilecek işyerleri için işletmeye başlamadan önce işyerinin büyüklüğüne göre büyük kaza önleme politika belgesi veya güvenlik raporu hazırlanması gerekmektedir.
İş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi nasıl ve hangi sayıda belirlenecektir?
Yasada çalışan temsilcisi “işsağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkili çalışan” şeklinde tanımlanmıştır. Buna göre; çalışanlar arasında yapılacak seçim veya seçimle belirlenemediği durumda atama yoluyla,
2-50 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde1,
51-100 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 2,
101-500 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 3,
501-1000 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 4,
1001-2000 arasında çalışanı bulunan işyerlerinde 5,
2001 ve üzeri çalışanı bulunan işyerlerinde 6 çalışan temsilcisinin görevlendirilmesi gerekmektedir.
İş Sağlığı Ve Güvenliği Kurulu Oluşturulması
Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturacaktır. Altı aydan fazla süren asıl işveren-alt işveren ilişkisinin bulunduğu hallerde, kurulun oluşturulmasında alt işveren işçileri de dikkate alınacaktır.
Ortak Sağlık Ve Güvenlik Birimleri (OSGB)
İş yeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurmak zorunda olan işletmeler bu ihtiyaçlarını kendi bünyesinde çalışan işyeri hekimi ve işgüvenliği uzmanlarından alabilecekleri gibi Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi şirketlerinden hizmet alarak da yerine getirebilirler.
Risk Değerlendirmesi Ve Risk Değerleme Ekibi
İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği’ne göre risk değerlendirmesi, işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından gerçekleştirilecektir. Risk değerlendirmesi ekibi aşağıdakilerden oluşur:
- İşveren veya vekili,
- İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri,
- İşyerinde çalışan temsilcileri,
- İşyerindeki destek elemanları,
- İşyerindeki tüm birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya olası tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar.
Risklerin Belirlenmesi Ve Analizi
Risk değerlendirmesi sonucu tespit edilen tehlikelerin her biri ayrı ayrı gözönüne alınmak suretiyle, bu tehlikelerden kaynaklanabilecek risklerin hangi sıklıkta olabileceği ve bu risklerden kimlerin, nelerin, ne şekilde ve hangi şiddette zarar görebileceği belirlenecek ve hemen ardından da “risk kontrol adımları” atılacaktır.
