Alttan Isıtmalı Yollar
Alttan ısıtmalı yol kaplama sistemleri buz ve karı eritmek için önerilen alternatif seçeneklerdir. Alttan ısıtmalı yol sistemleri, hidronik ısıtmalı yol kaplama sistemleri ve elektrikli ısıtmalı yol kaplama sistemleri olmak üzere iki genel gruba ayrılabilir.
Soğuk bölgelerde, yol kaplamaları yüzeylerindeki kar ve buz, altyapı bozulmasına ve beton kaplamasına zarar vermektedir. Bu tür bir olayla karşılaşmamak için yol kaplama üzerine kimyasal maddelerin püskürtmesi ve geleneksel buz çözme yöntemlerinin kullanılması halinde olumsuz çevresel etkilere yol açacağından endişe edilmektedir. Alttan ısıtmalı yol sistemleri buz ve karı eritmek için önerilen alternatif seçeneklerden biridir.
Hidronik Isıtmalı Yol Kaplama Sistemleri
Hidronik yöntemde alttan ısıtmalı yol, ısıtılmış sıvının üst yapılarına gömülü borulardan geçirilerek buz ve karı eritir. Soğutulan sıvı, her döngüde sıvıyı yeniden ısıtan bir ısı kaynağından geçer. Farklı türlerde ısı kaynakları vardır: jeotermal sular, kazan ve ısı eşanjörleri. Jeotermal suyun, jeotermal potansiyeli iyi olan yerlerde etkili olduğu düşünülmektedir. Hidronik sistemlerin dezavantajları, inşaat kaçağı, yüksek montaj maliyeti ve sıvı kaçağı meydana gelirse onarım ile ilgili zorlukları oluşturur.
Yaygın bir uygulama olarak, propilen glikolün düşük maliyeti, yüksek özgül ısısı ve düşük viskozitesi nedeniyle bir ısı transfer sıvısı olarak kullanılmasıdır. Borular metal, plastik veya kauçuktan yapılabilir. Çelik boru kullanmanın sakıncaları paslanmaya karşı hassas olmalarıdır, bu nedenle yol üst yapılarına gömülü çelik kullanımı yaygın bir uygulama değildir. Çelik boruya bir alternatif, polietilen veya çapraz bağlı polietilen gibi plastik borulardır, bu malzemeler hem düşük maliyetli ve hem de korozyona karşı dayanıklıdırlar. Polietilen ve çapraz bağlı polietilen, sırasıyla 60oC ve 93oC‘ye kadar sıvı sıcaklıklarına dayanabilir.
Hidronik yöntemin buz ve kar erimesinde etkinliği, sıvı sıcaklığı, asfalt iletkenliği, boru derinliği ve boru aralığı dahil olmak üzere farklı faktörlere bağlıdır. Portland çimento betonunun ısıl iletkenliği, sıcak asfalta göre daha yüksektir, bu nedenle Portland çimento betonununun daha fazla ısı iletme potansiyeli vardır.
Hidronik bir plakanın boruları, buz ve kar birikmesini önlemek için hidronik plaka yüzeyinde homojen bir ısı sağlamak için farklı desenlerde düzenlenebilir. Yılanlı desen, asfalt yüzeylerde kar ve buzu eritmede yaygın olarak kullanılır. Yılanlı desende, düz borular eşit merkezlere yerleştirilir ve U şeklindeki borular kullanılarak bir manifolda bağlanır.
Elektrikli Isıtmalı Yol Kaplama Sistemleri
Elektrikli ısıtmalı yol kaplama sistemleri, normal betona veya elektriksel iletken betona gömülü dirençli kablolar kullanarak buz ve kar eritilir. Son araştırmalar Elektriksel iletken betonun bir güç kaynağına bağlandığında buz ve kar oluşumunun önlenmesini kolaylaştırmak için yeterli elektrik iletimi sağlayabildiğini göstermiştir.
Elektrikli ısıtmalı yol kaplama sistemler, geleneksel yöntemlere alternatif bir seçenek olarak kabul edilir, çünkü öngörülen zaman diliminde buz ve karı eritmek ve geleneksel buz çözme yöntemlerini kullanmanın sakıncalarını ortadan kaldırmak için potansiyeli olan bir yöntemdir.
Elektrikli ısıtmalı yol kaplama sistemlerinde kar ve buzun erimesi normal betona gömülü olan direnç kabloları veya direnç olarak uygulanan elektriksel iletken beton sayesinde gerçekleşmektedir. Normal beton yapıların içine gömülü direnç kabloların kullanımı, Oregon, Teksas ve Pennsylvania’da kar ve buzun eritilmesi için uygulanmıştır.
Kaynak:Heydar DEHGHANPOUR-HAVALIMANI PISTLERINDE DONMAYI ENGELLEMEK AMACIYLA ELEKTROTERMAL ÖZELLIKLERE SAHIP BETONLARIN ÜRETIMI VE INCELENMESI