Rüzgar Yükü Hesabı

Rüzgar yükü, yapının geometrisi ve yüksekliğine bağlı olarak değişebilmektedir. Bu yük basınç veya emme olarak etkidiği alana dik yayılı yük olarak ortaya çıkar. Rüzgâr yükünün yapı yüksekliği boyunca eşit şiddette olması zorunlu değildir.

Rüzgâr ve depremin yapıya aynı anda etkimediği kabul edilmektedir. Rüzgâra göre hesapta örneğin yapının plandaki kenarlarından biri diğerine oranla çok büyükse, proje aşamasında rüzgâr hesabı yalnız kısa kenar doğrultusunda yapılarak yetinilebilir. Çünkü rüzgâr etkisi kısa kenar doğrultusunda daha büyük, yapı rijitliği ise daha küçük olabilmektedir. (Deprem kuvveti ile rüzgar kuvveti arasındaki benzerlik ve farklar)
Yapılara etkimesi muhtemel rüzgâr yükleri TS 498’ e göre hesaplanmaktadır.

Rüzgâr yükü hesabında izlenecek yol şu şekildedir;

1- Cb ve Ce, rüzgâr basıncının (emme/basınç) hesabında gerekli olan yapı geometrisine bağlı bir katsayıdır. TS 498’ den rüzgar esiş yönüne bağlı olarak basınç olarak alınır.

2- Cp = |Cb|+|Ce|

3- q (kN/m2) rüzgar yükü yapı yüksekliğine olarak TS 498’ den hesaplanır.

4- W= Cp * q

Yüksekliğe Bağlı Olarak Rüzgar Hızı ve Emme

Zeminden	Rüzgar Hızı	Emme
Yükseklik	v	q ,
m	m/s	(kN/m2)
0-8	28	0,5
9 – 20	36	0,8
21 – 100	42	1,1
> 100	46	1,3

Mahalli topografik şartlar nedeniyle değişik rüzgar hızları oluşabilir ve bu değerler bu çizelgedeki değerlerinden sapabilir.

C Katsayısı ve Rüzgâr Yükünün Yapının Etkilenen Yüzeyinin Birim Alanına Göre Dağılımı (Basınç + Emme)

Yapı Cinsi	Katsayı C	Rüzgâr Yükü W = c.q
		q = 0,5 kN/m2	q = 0,8 kN/m2	q = 1,10 kN/m2	q = 1,30 kN/m2
1) Düzlemsel yüzeyler ile sınırlandırılmış yapı elemanları (Madde 2 istisna) 1.1)        Kapalı Yapı Elemanları 1.1.1)    Rüzgar yönüne dikey yüzeylerde a)Genel olarak b)    Kule tipi yapı­larda^1) 1.1.2)    Rüzgar yönüne a açısı yapan eğimli yüzeylerde a)Genel olarak b)Kule tipi yapılarda	1,2 1,6     1,2 Sina 1,6 Sina	0,60 0,80     0,60 Sina 0,80 Sina	0,96 1,28     0,96 Sina 1,26 Sina	1.32 1,76     1.32 Sina 1.32 Sina	1.56 2,08     1.56 Sina 1.56 Sina
1.2)Kapalı Olmayan Yapı Elemanlarında (**) 1.1.1 ve 1.1.2 deki verilen değerler geçer- lidir. Yalnız gayri müsait durumu vermesi halinde bu yükler için ikinci bir hesap daha yapılmalıdır. Bu hesap­ta rüzgâr yükü çatı iç kısım yüzeyine dik olarak alınır.	1,2	0,60	0,96	1,32	1,56
1.3)Zemin üzerinde serbest duran duvarlar -Genel olarak yüksekliği, ortalama genişliğin 5 katı olan duvarlar	1,6	0,80	1,28	1,76	2,00
2)Taşıyıcı sistemler ve taşıyıcı dolu duvarlar
2.1)Taşıyıcı bir duvar, ardarda sürekli olan taşıyıcı duvarlardan en öndeki ve diğer duvarların etkilenecek kısmı için a)    Rüzgar yönüne dikey yüzeylerde b)    Rüzgaryönüne a açısı yapan eğimli yüzeylerde	1,6 1,6Sina	0,80 0,80 Sina	1,28 1,28 Sina	1.76 1.76 Sina	2,08 2,08 Sina

 

Yapı Cinsi	Katsayı C		Rüzgâryükü W = c.q
		q = 0,5 kN/m2	q = 0,8 kN/m2	q = 1,10 kN/m2	q = 1,30 kN/m2
2.2)Ardarda olan taşıyıcı duvarlarda en öndeki duvar tarafından yüzeyi kapatılan ikinci taşıyı cı duvar ve diğerleri- nın rüzgar yönünde rüzgara maruz kalmaları halinde
a)    taşıyıcı sistemler­deki aralıkların sistem genişliğinden küçük olması ve taşı­yıcı dolu duvarların taşıyıcı yüksekliğin­den küçük olması halinde b)    Taşıyıcı aralıkları büyük ise	0	0	0	0	0
I)Rüzgar yönüne dikey yüzeylerde	1,2	0,60	0,96	1,32	1,56
II)Rüzgar yönüne a açısı yapan eğimli	1,2 Sina	0,60 Sina	0,96 Sina	1,32 Sina	1,56 Sina

(*) Bir yapının kule tipinde yapı olduğunun kabulü için cephelerin yüksekliği ortalama yapı genişliğinin en az 5 katı olmalıdır.

(**) Kapalı olmayan yapı elemanı demek, bir cephesinden veya bütün cephelerinden açık olan veya açılabilir şekilde olan, veyahut bir veya birçok yerinden en az 1/3 oranında açıklıklar olan yapı demektir.

Sabit ve Hareketli Yükler ile ilgili yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.