Temel İçi ve Kiriş Birleşim Bölgelerinde Kolon Etriyeleri
Kolonların alt ve üst uçlarında bilindiği üzere etriye sarılma bölgeleri bulunur. Bu sarılma bölgeleri ile ilgili hususlar TBDY 7.3.4.1’de detaylı olarak belirtilmiştir. Sarılma bölgeleri dışında kolon etriyelerinde dikkat edilmesi gereken diğer iki husus da kolon-kiriş birleşim bölgeleri ve temel içi kolon etriyeleridir. Fakat gerek uygulama zorluğu gerek proje detay eksikliği gerekse de gerekli bilgi yetersizliği nedeniyle bu bölgelerin tasarımlarında veya uygulamalarında zaman zaman hatalar yapılmaktadır.
Temel içerisinde devam ettirilecek kolon etriyeleriyle ilgili koşul TBDY 7.3.4.1’de şu şekilde belirtilmiştir. “Bu donatılar (etriyeler) temelin içinde kolonun minimum boyutundan küçük olmayan bir yükseklik boyunca devam ettirilecektir. Ancak, çanak temellere mesnetlenen kolonlarda, sarılma bölgesindeki enine donatı çanak yüksekliği boyunca devam ettirilecektir.”
Perdelerde ise bu etriyeler temellerin içinde, 300 mm’den ve perde kalınlığından küçük olmayan bir yükseklik boyunca devam ettirilecektir. (TBDY 7.6.2.2 )
Temel İçi Kolon Etriye Detayı
Yapıların önemli ve kritik noktalarından olan kolon kiriş birleşimleri için de TBDY 7.5.2.3‘de minimum etriye koşulları paylaşılmıştır. Burada “KUŞATILMIŞ” ve “KUŞATILMAMIŞ” birleşimler için ayrı ayrı durumlar söz konusudur. Bilindiği üzere “Kirişlerin kolonlara dört taraftan bağlanması ve tüm bu kirişlerin her birinin genişliğinin birleştiği kolon genişliğinin 3/4’ünden daha az olmaması durumunda, kolon-kiriş birleşimi kuşatılmış birleşim
bu koşulları sağlamayan diğer tüm birleşimler ise kuşatılmamış birleşim olarak tanımlanmaktadır.
Kuşatılmış kolon kiriş birleşimlerde, alttaki kolonun sarılma bölgesi için hesaplanan etriye miktarının en az %40’ı, birleşim bölgesi boyunca kullanılacaktır. Ancak, enine donatının çapı 8 mm’den küçük olmayacak ve aralığı 150 mm’yi aşmayacaktır.
Kuşatılmamış kolon kiriş birleşimlerde ise alttaki kolonun sarılma bölgesi için hesaplanan etriye miktarının en az %60’ı, birleşim bölgesi boyunca kullanılacaktır. Ancak bu durumda, enine donatının çapı 8 mm’den küçük alınmayacak ve aralığı 100 mm’yi aşmayacaktır.
Kuşatılmamış Birleşim Kolon Etriye Detayı
Kuşatılmış Birleşim Kolon Etriye Detayı
Tüm bu etriyelerin her iki uçlarının mutlaka 135° kanca şeklinde kıvrılacağı ve bu kancaların uçlarının nervürlü demirlerde 6Φ ve 80 mm’den küçük alınmayağı unutulmamalıdır.