Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği – A1 Burulma Düzensizliği
TDY 2007 ve Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği‘nde planda düzensizlik durumlarından A1 Burulma Düzensizliği, iki deprem yönünden herbiri için, her bir katta en büyük göreli kat ötelemesinin o katta aynı doğrultudaki ortalama göreli ötelemeye oranının 1.2’den daha büyük olması durumudur.
ηbi =Burulma düzensizliği katsayısı,
Δi= Göreli kat ötelemesi olmak üzere,
ηbi=(Δi)max/(Δi)ort>1.2
Göreli kat ötelemeleri hesabı, ±%5 ek dış merkezlilik etkileri göz önüne alınarak 4.7’deki Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi ile Doğrusal Deprem Hesabı’na göre yapılacaktır.
Binanın herhangi bir i’inci katında A1 türü düzensizliğin bulunması durumunda, 1.2 < ηbi ≤ 2.0 olmak koşulu ile ±%5 ek dışmerkezlik, her iki deprem doğrultusu için Dbi ek dış merkezlilik katsayısı ile çarpılarak büyütülecektir.
Dbi=(ηbi/1.2)2
Bu bağlamda rijit taşıyıcı sistem elemanları binanın burulma rijitliğini artıracak şekilde yerleştirilmelidir. Küçük ve çok sayıda perde duvar seçimi, büyük ve az sayıdaki perde duvar seçiminden daha iyi olacaktır. Az sayıda ve büyük olan perde duvarlardan biri deprem etkisiyle hasar aldığında yapıda büyük burulmalar meydana gelecektir. Bunun yerine çok sayıda perde duvar olması durumunda burulma diğer elemanlar tarafından mümkün olduğunca önlenecektir.
Burulma düzensizliğini azaltmak için en etkili önlem zayıf akslara sınırlı sayıda veya boyutta da olsa perde yerleştirilmesidir.
A1 ve B2 düzensizlikleri, deprem hesabının Doğrusal Hesap Yönteminin Seçilmesi konusunda etken olan düzensizliklerdir.
Eşdeğer deprem yükünün uygulanabileceği binalar şu şekilde tanımlanmıştır;
Bina Türü | İzin Verilen Bina Yükseklik Sınıfı | |
DTS=1,1a, 2, 2a | DTS=3,3a, 4, 4a | |
Her bir katta burulma düzensizliği katsayısının ηbi≤2.0 koşulunu sağladığı ve ayrıca B2 türü düzensizliğin olmadığı binalar | BYS≥4 | BYS≥5 |
Diğer tüm binalar | BYS≥5 | BYS≥6 |