Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri – Mutfak Tasarım Fikirleri
İçerik
Mutfak ve mutfak dolabı modelleri seçerken, mutfağın farklı eylemleri (yıkama, pişirme gibi) içeren ve dikkatle düzenlenmesi gereken bir çalışma alanı olduğunu göz önünde bulundurmak gerekir.
Mutfak tasarımında; ergonomi, teknoloji, psikoloji, gastronomi, tasarım, iletişim gibi çok çeşitli dalları içinde barındıran fiziksel bir ortam yaratılmış olur. Mutfak ve mutfak dolabi modelleri seçiminde, mutfak boyutları temel belirleyici unsurların başında gelir. Mutfak dolabi ve diğer mutfak gereçleri ile ilgili minimum boyutlar aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
Bu konuda daha detaylı bilgi almak için mutfak ve mutfak dolabı ölçüleri ile ilgili yazımızı inceleyebilirsiniz:
Mutfak Dolabi Ölçüleri-DolaplarArası Mesafeler
Mutfak ve mutfak dolabı modellerine geçmeden önce, mutfak dekorasyonunda boyuttan sonra diğer önemli konu olan, mutfak tiplerini de tanımak gerekir.
1.Mutfak Tipleri-Mutfak Modeli Çeşitleri
Mutfak tipine uygun olarak sınıflandırdığımız mutfak ve mutfak dolabı modellerini ineleyelim.
- Ada Mutfak ve Mutfak Dolabi Modelleri
- Yarım Ada Mutfak ve Mutfak Dolabi Modelleri
- Tek Duvar Tipi-I tipi Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri
- L Tipi Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri
- U Tipi Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri
- Koridor Tipi Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri
Ardından da Küçük ve Dar Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri ile küçük mutfakları en kullanışlı şekilde kullanmak ile ilgili ufak hile ve detayları paylaşalım.
Uzun vadeli yiyecek depolamasında yiyeceklerin bozulmaması için fazla sıcak mekân ve mutfağın yön itibariyle çok güneş gören alanda olması istenmez.
Mutfak tasarımındaki renk seçimi, mutfak tipi, doku, ışık, kullanılan malzemeler ve benzeri estetik ihtiyaçları karşılayacak şekilde olmalıdır. Mutfak tasarımında insanın fizyolojik yapısı, ihtiyaçları, beklentileri, beğenileri dikkate alınmalıdır.
Mutfak ölçüleri ve duvarların müsaitliklerine göre hazır mutfak modelleri hızlı ve pratik bir çözüm olabilir.
2.Ada Mutfak ve Ada Mutfak Dolabı Modelleri
2.1.Ada Mutfak Nedir?
Mutfak tasarımları içerisinde duvara dayalı mutfak dolapları dışında, daha fazla işlevsel modül yaratmak adına ortada ayrı bir şekilde yerleştirilen mutfak elemanı kullanılabilir. Bu şekilde tasarlanmış mutfak modeli çeşitlerine ada mutfak adı verilir. Ada olarak kullanılan elemana ise mutfak adası denir.
Ada mutfaklarda, ocak, eviye ya da fırın benzeri ekipmanlar mutfak adasında kullanılacaksa bu adaya ait altyapının tesisatı titizlikle uygulanmalıdır. Özellikle sıhhı tesisatta pis su akışı için gerekli eğim zemin içerisinde sağlandığından ve tadilatı problemli olacağından hassas bir uygulama gerekmektedir.
Farklı kültürlerde ada mutfak uygulaması; saygınlık, prestij ve gösteriş unsurudur. Ülkemizde de ada mutfak modelleri her geçen yıl daha fazla tercih edilmektedir.
Ada mutfak dekorasyonlarının yaygınlaşması ile mutfak adaları birçok hazır mutfak tasarımında kullanılmaya başlandı. Yeni tasarımlar ya da mevcut tasarımlara ek olarak uygulanabilen bu hazır mutfak adaları mutfaklara kolayca yenilik kazandırabilmektedir.
Mutfak dekorasyonlarında mutfak bataryasının spiral borulu tercih edilmesi, gıdaları temizlemede ve bulaşık yıkamada (özellikle derin tencereler ve fırın tepsileri için) büyük kolaylık sağlayacaktır. Bir duş başlığı gibi kullanılabilir olması genellikle dar mekanlarda tezgâh alanından yer kazanmak için yerleştirilen küçük eviyeli mutfaklar için esnek bir çözüm sunar. Yiyeceklerin ve bulaşıkların daha iyi yıkanmasını, etrafa su sıçramasını engeller ve kullanıcının daha az efor sarfederek bu mekanı deneyimlemesini sağlar.
Duvara monte edilen havluluk, baharatlık, bıçaklık, tencere kapak asacağı gibi aparatlar hem kullanım kolaylığı sağlar hem de yer kaybını engeller.
3.Yarım Ada Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri
Yarım ada mutfaklar, u şeklindeki mutfaklara benzer. Fakat U şeklindeki mutfaklarda, mutfak dolaplarının tamamı duvar ya pencere gibi sabit elemanlara yaslı şekildedir. Yarım ada mutfak modellerinde ise bir mutfak modülü, mutfağı diğer alanlardan ayıracak şekilde bağımsız olarak konumlandırılır.
Yarım ada mutfak modeli çeşitleri çoğu zaman açık mutfak tasarımlarında kullanılmaktadır. Açık mutfakta en önemli eylem oturma yemek pişirme, hazırlama işlemlerinin beraber yapılmasıdır. Buradaki amaç mutfak mekanının bir duvarını kaldırarak, salon ile yaşama alanını mutfakla iç içe katıp yemek yeme alanı oluşturmaktır. Asıl eylem yemek yeme alanını oluşturmak olduğu için yarım ada şeklinde oturma planlanarak aynı zamanda bu alan diğer kullanım alanlarından ayrılmış olur.
Mutfak dolabı çeşitlerinin seçilmesinde genel ev dekorasyonunda kullanılan duvar boyası renkleri ve mutfakta kullanılan duvar boya renkleri de önemli bir faktördür. Duvar boyası renk seçimi ve en çok tercih edilen boya renkleri ile ilgili detaylı yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Mutfak dekorastonu fonksiyonel diğer anlatımla işlevsel olmalıdır. İşlevsellik, amaç, gereklilik ve uygunluk kavramlarını içermektedir. Mutfaktaki tüm eylemlerin vücudu zorlamadan, kısa sürede gerçekleşmesi, mutfakta kullanılacak donatıların organizasyonunun kullanıcı uyumlu olarak dikkatli bir şekilde yapılması gerekir. Mutfak dolabı modellerinin işlevsel olması bir bakıma ergonomik olmasıyla orantılıdır.
4.Tek Duvar Tipi-I tipi Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri
4.1.I Tipi Mutfak Nedir?
I tipi mutfak; mutfak dolapları ile mutfak araçlarının tek duvara yaslı şekilde konumlandırıldığı mutfak modeli çeşitleridir. Bu I tipi mutfak modelleri, mutfakta çalışılması konusunda diğer mutfak tasarımlarına göre daha kolay olan modellerdendir.
Mutfak dekorasyonunda kullanılan renkler uyumlu olmalıdır. Renklerin insan üzerindeki fiziksel, zihinsel, psikolojik ve sosyal etkileri olduğu unutulmamalıdır. Mutfak tasarımında mutfaktaki tüm malzeme, donatıların renkleri bir araya getirilirken uyum, birlik, bütünlük ve renklerin birbirleriyle ilişkisi dikkate alınmalıdır.
Derin eviye kullanımı işlevsellik sağlayabilir.
5.L Tipi Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri
5.1.L Tipi Mutfak Nedir?
L tipi mutfak modelleri, mutfak modül ve dolaplarının iki duvar boyunca devam ettiği mutfak modelleridir. Kullanıcının çalışma üçgeni olarak adlandırılan en sık takip ettiği rotalar, doğru mutfak dolabı ve modülleri yerleşimiyle en verimli şekilde oluşturulmalıdır.
L tipi mutfaklarda dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri köşelerdir. Mutfaktaki köşeler ölü alan olarak kalmamalı ve iyi bir şekilde değerlendirilmelidir. Dolap içi mekanizma veya raf çözümlemeleri ile verimli ve fonksiyonel bir mutfak dolabı tasarımı gerçekleştirilebilir. Tezgâhın köşe bölümüne eviye veya ocak koyulabilir ya da hazırlama alanı olarak kullanılabilir.
Mutfak dolabı çeşitlerinde alt dolap kapakları geniş açılabilir menteşeli olmalıdır. Üst dolap kapakları kalkar şekilde açılmalıdır.
6.U Tipi Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri
U Tipi Mutfak Nedir?
U Tipi Mutfak Modeli çeşitlerinde, üç duvara uygulanmış mutfak dolapları ve diğer modülleriyle, mutfakta yapılan bütün işlemlerin gerçekleştirildiği mutfak tipidir. U tipi mutfak modellerinde, iki adet köşe bulunacağından, bu köşelerin tasarımında işlevsellik önemli bir noktadır. Duvarlar mutfak modülleri ile dolu olduğundan genelde yemek masası ya da yeme alanı ortada ya da mutfak dışında konumlandırılır.
Mutfaktaki tüm köşeler değerlendirilmelidir. Yemek yeme ve çalışma alanı için ek yüzeyler ile ilave çalışma alanları yaratılabilir.
Mutfak tasarımında kompozisyonu oluşturan ögeler arasında bir denge olmalıdır. Bu denge içinde ögelerin boyutları, renkleri, dokuları, biçimleri, hareketleri vb arasında farklılıklar yaratılarak diğer bir ifadeyle zıtlıklarla mutfak modeli tasarımına hareketlilik kazandırabilir. Her türlü egemenlik zıtlıkla sağlanabilir.
Mutfaktaki geçiş ve zıtlıkların bir aradaki uyumu, değişkenlik ve egemenlik içerir.
7.Koridor Tipi Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri
Koridor Tipi Mutfak Nedir?
Koridor tipi mutfak modelleri, paralel iki duvara konumlandırılmış mutfak dolapları ve modüllerinden oluşan mutfak tasarımlarıdır. Koridor tipi mutfak dolabı modellerinde köşeler bulunmadığından modüller verimli bir şekilde kullanılabilmektedir.
Üst donatı modülleri yaklaşık yerden 125-150 cm yüksekte yer almaktadır. Derinlikleri 30-35 cm arasında değişmekte ve genişlikleri mutfağın özelliğine göre farklılık gösteren duvara sabitlenmiş dolaplara üst donatı modülü denmektedir.
Üst mutfak modülleri özellikle erişebilirlik, rahat kullanım ve herkes için tasarıma imkân verecek şekilde imalatı yapılması gerekir.
8.Küçük ve Dar Alanlar için Mutfak ve Mutfak Dolabı Modelleri
Küçük ve dar mutfaklarda tezgâh yüzeyi az ve değerlidir. Bu sebeple mutfak eşya veya aletleri için tezgâh altından veya dolap içerisinden çıkan tezgahla aynı yüksekliğe gelen, ek yüzey işlevi gören katlanır tezgâh donanımları tercih edilebilir. Mutfağa masa koyulmak istenirse duvara monte küçük masa tablası, açılır kapanır bir masa veya tezgâh altından çıkan ek yüzeyler ile hem ilave çalışma alanları sağlanır hem de yemek yeme alanları yaratılabilir
Küçük mutfak modeli çeşitlerinde üst üste istiflenebilen, katlanabilen veya duvara asılabilen oturma elemanları tercih edilebilir
Dolap içine yerleştirilen mekanizmalar sayesinde düzen ve yerden tasarruf sağlanır. Dolaptaki eşyaların alımını kolaylaştırır, iş kazalarını engeller.
Alt dolap altındaki baza çekmece şeklinde değerlendirilebilir. Bununla birlikte fırın altında kalan boşluk çeşitli mekanizma sistemleri ile bir çekmece gibi kullanılarak mutfakta kullanılan birçok araç gereci depolamak için kullanılabilir.
Küçük mutfak tasarımlarında cihazları olabildiğince küçültmek kullanıcıya avantaj sağlayacaktır.
Duvara monte edilen aparatlar sayesinde kullanım kolaylığı ve yer tasarrufu sağlanır.
Dar mekanlı mutfaklarda dolap ve mekan renkleri açık renklerde tercih edilirse daha ferah bir mutfak algısı oluşur ve görsel esneklik sağlar
Mutfak dolabı çeşitlerinde 15 cm genişliğindeki alt dolaplar, havlular, detarjanlar, tepsiler için depolama bölümü olarak veya katlanır merdiven şeklinde kullanılabilir. Dolap veya kapak içine monte edilen mekanizma veya tel aparatlar hem belirli bir düzen oluşturulur hem de yerden tasarruf sağlanmasına yardımcı olur. Dar mekanlı bir mutfakta dolaptan alınan eşyaların düzensiz ve sıkışık olması iş kazalarının artmasına neden olabilir.
Mutfak dolap içi kiler sistemi sayesinde tüm kuru gıdalar rahatlıkla bulunabilir. Mekanizmanın iki tarafının kullanılması yiyeceklerin kolay alınmasını sağlar. Rafları ayarlanabilen sistemi sayesinde tüm farklı ebattaki kuru gıdalara göre adapte edilebilir esnekliğe sahiptir. Planlama olarak buzdolabı yanına koyulan bu mekanizma ile gıda depolama alanı yaratılır.
