TBDY-2018 Perde Tanımı ve Kesit Oranları
TBDY 2018 ile daha önce düşey taşıyıcı elemanın perde olarak tanımlanabilmesi için belirtilen planda uzun kenarının kalınlığına oranı 7’den 6’ya düşürülmüş oldu.
TBDY 2018’de yapılan perde tanımı;
Enkesit şekli I, T, L, U veya C olan betonarme perdelerde, her bir doğrultuda en az bir perde kolu bu koşulu sağlamalıdır. Aksi durumda, taşıyıcı sistem elemanı o doğrultuda perde olarak sayılmaz. (Perde duvar nedir?)
Bir düşey taşıyıcı elemanın perde olarak kabul edilmesi için en güvenilir veri perdenin deprem kuvvetleri altındaki moment diyagramına bakmaktır. Taşıyıcı elemanın moment diyagramının bir konsol davranışı gibi görünmesi, yani bina boyunca tabana doğru gittikçe artan bir grafik sergilemesi o taşıyıcı elemanın perde olarak davrandığının kanıtıdır. Ancak kat içerisinde moment yön değiştiriyor ise bu durumda taşıyıcı eleman bir kolon olarak değerlendirilir. (Betonarme Perdelerin Davranışları ve Özellikleri)
Perde uç bölgelerinin birer kolon gibi, aralarındaki gövde bölgesinin ise çok rijit bir kiriş gibi modellendiği kayma çerçevesi modelleri perdeler için kullanılmayacaktır.
Ancak bağ kirişli (boşluklu) perdelerde L/b≥6 koşulu aranmayabilir.
Enkesit şekli T, L, U veya C olan perdelerde perde kollarının ayrı ayrı modellenip hesaplandığı modelleme teknikleri perdeler için kullanılmayacaktır.
Enkesit şekli dikdörtgen, I, T, L, U veya C olan betonarme perdeler hem düzlem içi, hem de düzlem dışı yerdeğiştirmelere ilişkin serbestlik derecelerini içeren kabuk sonlu elemanlarla modelleneceklerdir. Sonlu eleman boyutları, iç kuvvet dağılımının yeterli doğrulukta hesaplanmasını sağlayacak şekilde yeterince küçük parçalar halinde seçilmelidir.
Σ Ag/Σ Ap≥0.002
Vt/ Σ Ag≤0.5 fctd
Yukarıdaki her iki koşulun da sağlandığı durumda perde kalınlığı, binadaki en yüksek katın yüksekliğinin 1/20’sinden ve 200 mm’den az olmayacaktır.
Bunun dışında dikdörtgen ve U, L ve T gibi perdelerin gövde bölgesindeki perde kalınlığı kat yüksekliğinin 1/16’sından ve 250 mm’den küçük olmayacaktır.
Dikdörtgen perde veya perde kolu kalınlığı perdenin veya perde kolunun plandaki yanal doğrultuda tutulmamış boyunun 1/30’undan küçük olmayacaktır.
Perde kolu her iki ucundan yanal doğrultuda bir perde ile tutulu ise, perde kolu kalınlığı kat yüksekliğinin 1/20’sinden ve 250 mm’den küçük olmayacaktır.
