Kat Mülkiyeti Nedir? Kat Mülkiyeti Nasıl Kurulur?
Kat Mülkiyeti
Kat mülkiyeti arsa payı ve ana taşınmazdaki ortak yerlerle bağlantılı, taşınmaz mülkiyetinin özel bir çeşididir.
“Kat mülkiyeti” her bir bağımsız bölüm üzerinde kurulan bir mülkiyet türüdür. Bağımsız bölüm bir binanın ayrı ayrı kullanılmaya elverişli kısımları veya bir binanın bütünüdür. Bu mülkiyette, paylı mülkiyet esaslarına göre o bağımsız bölüme tahsis edilen arsa payı (ki bu arsa payı bağımsız bölümün değeriyle orantılıdır) ve bütün kat maliklerinin paylı mülkiyetinde olan ortak yerlerdeki paylar da yer alır. Bir bağımsız bölümün dışında kalan ve ona tahsis edilen yerlere eklenti denir. Bunlar da bağımsız bölümün mülkiyetine bağlıdır. Bağımsız bölüm üzerindeki tasarruflar eklentileri de kapsar.
Bağımsız bölüm üzerinde mülkiyet hakkına sahip olan kimse arsa payına ve ortak yerlerdeki paylı mülkiyet payına da sahip olur. Bağımsız bölüm üzerinde yapılacak bütün tasarruflar arsa payı ve ortak yerlerdeki payda da geçerli olur. Bir başka ifade ile bağımsız bölümün devri veya bağımsız bölüm üzerinde sınırlı ayni hak kurulması arsa ve ortak yerlerdeki payı da devrin veya sınırlı ayni hak kurulmasının kapsamına alır. Ayrı ayrı devir veya sınırlı ayni hak kurulması düşünülemez.
Ortak yerler, ana taşınmazın bağımsız bölümleri dışında kalan, ortaklaşa kullanma ve faydalanmaya yarayan yerlerdir.
Kat Mülkiyetinin Kurulması
Kat mülkiyeti taşınmaz malikinin iradesi, birden fazla malik varsa bütün taşınmaz maliklerinin anlaşması veya paylaşma davası sonucu alınacak mahkeme kararı ile kurulur.
Kat mülkiyeti tümü tamamlanmış binalarda ancak binanın tamamı bu tür mülkiyete özgülenmek suretiyle kurulabilir.
Kat mülkiyeti düzenlenecek resmi senetle (ki bu resmi senet tescil talebi niteliği taşır) ve tapu siciline tescil ile kurulur.
Kat mülkiyeti “Kat Mülkiyeti Kütüğü” ne tescil edilerek kurulur.
Ana taşınmazın Tapu Kütüğündeki sayfasının ‘Mülkiyet’ hanesine ‘Bu taşınmazın mülkiyeti kat mülkiyetine çevrilmiştir.’ yazılır, bu sayfa kapatılır. Kat mülkiyeti kütüğünde her bir bağımsız bölüme yeni bir sayfa açılır.
Bir taşınmazdaki ortaklığın giderilmesi davasında, ortak maliklerden veya onların mirasçılarından birinin talep etmesi ile kat mülkiyetinin kurulmasına karar verilebilir.
Kat irtifakı sahiplerinden her biri arsa üzerindeki inşaatın tamamlanıp binanın oturmaya elverişli hale gelmesi durumunda , kat irtifakının kat mülkiyetine çevrilmesini isteyebilir.
Kaynak; Ar.Gör. Sevtap YÜCEL, Yard.Doç.Dr. Ahmet Halûk ATALAY
Gayrimenkul Hukuku ve Gayrimenkullerin Vergilendirilmesi
